YEŞİLÇAM’IN DANSÇI YILDIZLARI 02 – Yeşilçam Dansözleri

yesilcamin dansozleri banner

26 Şubat 2015‘te kaybettiğimiz Orhan Ünser‘in hatırasını Yeşilçam’ın dansçı yıldızları dosyamıza bir yazısını ekleyerek yaşatmak istiyoruz. Yazı, Geceyarısı Sineması dergisinin Yaz 2000’de yayınlanan 8. sayısında 39. sayfada yayınlanmış bir yazıdır. Yazıyı bize ulaştıran ve yayınlama fikrini ortaya atan Kaya Özkaracalar‘a teşekkür ederiz.

Yeşilçam Dansözleri

Orhan Ünser

60’lı yıllar olmalı, Tokatta Ali Sabri Sinemasında akşam gösterilecek filmi hazırlayana makinist Orhan, filmin ilk bobinini sardıktan sonra son karelere baktığında bir dansöz görüntüsü görünce “akşam kendimize küfür ettirmeyelim” diyerek bobine bir kısım sardı.

Filmin adı neydi? “Dansöz kimdi? Yine adını hatırlayamadığım bir filmde köyün ağası yakında evlenmek üzere olduğu, daha doğrusu evlenmek istediği kızın (filmin kadın kahramanı: genç masum kız) fotoğrafına bakarak bir dansöz düşler ki, dansözün görüntüsü fotoğrafın üzerine bindirme ile verilir. Bu, filmde dansözün göründüğü sahnedir.

O yıllarda dansöz görünmeyen film yoktur; gerekli gereksiz mutlaka dansöz bir yere sıkıştırılır. Ya bu filmdeki gibi hayal edilir ya filmin kahramanlarının gittikleri gazinoda sahneye bir dansöz çıkar ya filmin kötü adamı kendine özel bir yerde dansöz oynatır. Dansözün sırf dans gösterisi yapmayıp daha ileri giderek oyunculaştığı da olur. fatma girik dansozYa filmin vamp kadını dansözdür ya da masum kız ayrılıklar ortaya çıktığında ve çevresindekiler tek tek çekilip yalnız kaldığında son çare olarak dansözlüğe başlar. Aslında bu son çare değildir; çalışmak demek mutlaka dansöz olunacağı anlamına gelmez – zaten bir süre sonra dansöz değil şarkıcı olunmaya başlanır.

Ayrı düştükleri masum kızımızı yanlış anlayarak veya oyuna getirilerek terk etmiş olan kahramanımız -Istanbulda başka gazino yokmuş gibimutlaka bu gazinoya gelecektir (Eğer masum kahramanımız sanatını Istanbul dışına götürmüş ise, erkek kahramanımızın da yolu mutlaka bu kasabaya düşecektir. Masum kahramanımız (genç kızımız) bu dansözlük serüveni sırasında masumiyetini koruyacaktır; aksi halde filmin sonunda ölmesi gerekir. “Dansöz vamp kadın” ise bu zaten filmin kötü adamının metresidir ve kahramanımızı baştan çıkarma görevi kendisine verilir.

Avantür filmlerde masum kızımızın kaçırılma serüveni en az bir kere yaşanır. Bu kaçırılma sırasında masum kızımız zaman zaman oynamaya dansetmeye zorlanır; hatta bu nedenle dövüldüğü de olur. Tarihi filmlerde de dansöz figürü mutlaka vardır. Komedi filmlerinde de dansöz kaçınılmazdır ama burada erkeklerin de dansözlüğe kalkıştığı görülür- hem de bıyıklarıyla.

Görsel bir sanat olan sinemada dansöz göstermenim mutlaka ticari bir yanı vardır. Zamanla toplumsal değişmeye bağlı olarak ile dansözler farklılaşarak şarkıcıya dönüşürler; artık gazino sahnelerinde kadın kahramanımız sesi ile yer alacaktır.  Dansözlük kadar yayılmasa da dansözlerin yerini zamanla striptizciler alacaktır.

selmaguneri-foto3-BenOldukceYasarmBu kadar oyuncudan sözlerden, dansözlerden söz açmışken bir iki isim vermek gerekir (mi) diye düşünüyorum: Özcan Tekgül, Aysel Tanju, Türkan Şamil, İnci Birol, Leyla Sayar, Belgin Doruk, Türkan Şoray, Neriman Köksal, Fatma Girik, Filiz Akın, Selma GüneriGülbin Eray, Ajda Pekkan, Figen Say, Necla Nazır, Hale Soygazi, Banu Alkan, Arzu Okay, Figen Han, Sevda Ferdağ, Muhterem Nur, Alev Sayın, Hülya Avşar

Bir dansöz sansürü öyküsü:

Yine Tokatta nedendir bilinmez bir gün okul idaresi tarafından okulda bir film (adı) gösterisine izin verilmiş. Çoğu şarkıcı ve dansöz görüntüleri ile dolu bir komedi filmi idi ve gösterim makinasının yanında duran okulun müdür muavini, dansöz görüntüsü geldiğinde objektifi eli ile kapatıyordu.

İşte bunun için makinist Orhan, dansöz görüntüsünü orta yerinde kesememişti.

ses 23 ocak 1965

 

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir