Uçan Daireler Istanbul’da – (Flying Saucers Over Istanbul) 1955

Uçan Daireler Istanbul‘da veya Flying Saucers Over Istanbul filmi yakın zamana kadar kayıp sanılan bir filmdi, ne olduysa birden ortaya çıktı, hem de üstüne şehir efsaneleri yaratılmış film sessiz sedasız MTV’de bile gösterildi. Fantasturka döneminde duyduklarımıza göre Fanatik’in alt şirketi olan Horizon International tarafından filmin bir dvd’si çıkarılacağı söyleniyor ki Horizon imzalı not defterleri piyasaya çıktı.

1950′li yıllarda bu gibi bir bilimkurgu filmlerini çok az ülke kotarabiliyordu. Bu nedenle Uçan Daireler Istanbul‘da hem Türk sinema tarihi için önemli hem de dönem ve şartlar düşünüldüğünde cesur bir yaklaşım. O yüzden ben de elimden geldiğince film hakkında toparladığım bilgileri bir araya getirerek bir yazı hazırladım. Yazının en altında ise filmden karelerden oluşan geniş lobi tadında bir Sinematik Yeşilçam yapımı galeri bulabilirsiniz.

“Şişli’de rahmetli Sohban’ın platosunda çalışacağız. Yönetmenimiz Orhan bey hergün için 10 saatlik iş koymuş bizlere. Akşamları Ses’teki danslı çalışmalarımız devam etmekte. Bana ve Semiramis’e çok ilginç uzaylı kostümleri diktirmişlerdi. Hepimizin boynunda kendimize ait mücehverlerimiz vardı. Bunlar bir uzay filminde ne ara demeyin ama böyle. Hele hele ayaklarımızdaki çizmeler var ya onları herkes kendi yanında getirirdi. Yani uzaylı kızların ayağındaki çizmelerin hiçbiri birbirine benzemiyordu!”  

UYARI: Yazının bu kısmından itibaren film hakkında oldukça fazla süpriz bozan (spoiler) yer almaktadır!!!!!!
Erçin, filmdeki uzay gemisini, gemideki robotlar ve uzay mekanını çoktan planlamıştır. İşbilir Platocu Sohban Koloğlu hemen bir uzay dekoru kurar. Özcan Tekgül bunu da şöyle anlatıyor: 
“Rahmetli Sohban çok akıllı ve pratik çalışan bir kişiydi. Üç duvarı tamamen siyaha boyanmış bir plato kurdu. Parlak jelatin kağıtlarından çeşitli büyüklerde yıldızlar kesti ve bunları çeşitli uzaklıklarda bu siyah duvarlara yapıştırdı. Ayrıca yine strafordan gezegen şeklinde kesilmiş şekilleri misinayla tavana tutturarak gerçek anlamada bir “Uzay Yolu” yarattı. Ark denen büyük lambalar yanınca üzeri parlak olan herşey parlamaya başladı. Buraya kadar belki iyiydi ama bunların arasından uçan “uçan daire” yokmu, en komik olanı da oydu. Bildiğimiz tencere kapakları biraz şekil değiştirmişler ve iki set işcisi bu uzay dekorunda tıpkı çocukların frizbi oyunları gibi onları döndürerek birbirlerine atıp duruyorlardı. Zavallı rum kameraman beceremiyorlar diye onlara kızıp duruyordu.” 
( Öteki Sinema sitesinde internet ortamına aktarılan ve Ali Sekmeç tarafından “Gece Yarısı Sineması” dergisi 14. Sayısında yayımlanmış yazıdan alınmıştır)

Filmin yönetmeni Orhan Erçin hem senaryosunu yazmış ve hem de filmde Şapşal isimli bir karakteri canlandırıyor. Filmde bulunan komedi ikilisinden birisi Şapşal diğeri ise Zafer Önen‘in oynadığı Kaşar isimli bir karakter. Bu ikili Abbott ve Costello ve erken dönem Dean Martin ve Jerry Lewis‘in bir karışımı olarak ele alınabilinir.
Film bir gece kulübünde başlıyor ve kulüpte yer alan iki muhabir var. Bu muhabirlerden Orhan Erçin‘in oynadığı Şapşal karaketeri biraz düz bir karakter. Kaşar ise oldukça sakar bir kişilik ve yaptıkları ile ikilinin başına gelen herşeyin bir nevi sebebi oluyor. Bu gece kulübü ise ilginç bir yer, şöyleki içeride bulunan çirkin, yaşlı, emekli, kocasız ve zengin kadınlar tarafından yönetiliyor. Amaçları ise çekici dansçıları, kulübe yolu düşürecekleri erkekleri, paraları ve servetleriyle kandırarak evlenmek ya da kötü emellerine alet etmek. Dansıda tuzaklarına düşürmek için kullanıyorlar. Aslında bunu filmin kendisinin de yaptığını söyleyebiliriz!!!

Kulübün sahibeleri ile görüşen kafadalarımız gazetelerine geri dönerler ancak burada patronları Istanbul çevresindeki UFO haberleri yerine kısa etekli kızların peşinde giden ve gece kulübünde takılan ikiliye kızar. Farklı haber yapma konusunda ikna olan iki kafadar haberin merkezine giderler ve devasa bir telekopu olan ve uzun sakallı bilimadamlarının bulunduğu bir bilimsel araştırma merkezine gizlice girerler. Bilimadamlarının işi bitip gidince teleskopu ve  merkezdeki elektronik cihazı karıştırmaya başlarlar. Ve bir hata yaparak yakından geçmekte olan bir uçan daireyi Istanbul‘a yönlendirirler.

Büyük bir alüminyum kek kalıbını andıran Uçan daire Istanbula iner ve içinden büyük bir kutuya benzeyen gümüş bir robot çıkar. Bu robot büyük ihtimalle tahtadan veya kartondan yapılıp üzeri spray boya ile boyanmış bir oyuncaktır. Üzerine rastgele ışıklar yerleştirilmiş robotumuz bazıları iri yarı kadınlar ile birlikte yeryüzüne iner. Bu kadınalr içinde güzel olan üç ana uzaylı kadını Özcan Tekgül, Semiramis Göze ve Türkan Şamil canlandırmaktadır. Şapşal ve Kaşar’a sonradan anayurtları Merih olduğunu öğreneceğimiz kadınlar tarafından el konulur.

Not: Bu noktada film Abbott and Costello Go to the Mars, Plan 9 from Outer space, Cat Women from the moon veya Queen of the outer space filmlerine ve de tersine konusu ile de Mars Needs Women filmine benzemektedir.

Kadınların elindeki erkek bulmaya yarayan makine ve gençlik iksirinin faydalı olacağını düşünen iki kafadar kadınları başka erkekler bulabilecekleri konusunda ikna ederler ve böylece hikayemiz ilginç bir noktaya gider. Ama kraliçe uyanıktır ve onları takip etmek ister. Takip için kullanılan cihaz ile çekim yapılan ilginç sahneler yer alır ki bir televizyon monitorü olarak kullanılan ekran Çetin İnanç‘ın Demir Pençe Korsan Adam filminde de kullanılmıştır.
İki kafadar bu iksiri otelde Mirelle Monro‘nun yanında olan patronlarına götürür. Orada iksir çalınır. Kaşar iksiri geri almayı başarır ama çoktan o da içmiştir çaresiz uçan daireye geri dönerler

Film üzerine notlar: 
Filmin soundtrack’i: Mustafa Kandıralı‘nın yer aldığı Metin Bükey Orkestrasının müzikleri çoğunlukla kullanılmıştır.
Filmde yer alan müthiş! icatlar: Erkek bulma makinesi, Kaşar’ın boynundaki fotoğraf makinesi ve iksirler, Klonlama sahnesi ve uçan daireler.
Film izlenmediği için bizimde alıntalıdığımız yazı gibi pek çok kaynakta filmin konusu aşağıdaki gibi verilmiştir. Herkesin bildiği detay filmin konusunun gerçek bir olaydan Edirne!de uçan daire gören bir köylüden yola çıkıldığı idi. Oysa bugün bunun böyle olmadığını biliyoruz. Bu nedenle kaynaklara giren filmin yanlış konusu şu idi:
Edirne’de bir köylü akşam üzeri tarlasını sularken, yuvarlak biçimli çok parlak bir nesnenin tarlasının ortasına indiğini görür. Ne olduğunu anlayamayan köylü, etrafına göz kamaştıran ışıklar saçan nesnenin etrafında dolaşırken birdenbire bir kapı açılır ve seksi kıyafetli güzel kızların indiğini görür. Adam ne olduğunu anlayamadan korku içinde evine kaçar. Bir süre sonra bu olay gazetelere manşet olur. çalıştığı gazetede durumu pek parlak olmayan genç bir gazeteci bu olayı araştırmakla görevlendirilir. Çılgın ruhlu bir gazeteci olan genç, bu uzay gemisinin peşine takılır. Amacı bu seksi kıyafetli güzel kadınları bulmaktır. Gazeteci ile kızlar arasında komik olaylarla dolu bir kovalamaca başlar. Oysa uzaylı kızlar çoktan halkın arasına karışmıştır bile…

Uçan Daireler İstanbul’da Yapım yılı:1955