Türk sinemasında jön devri kapandı mı?

”Türk sinemasında jön göremiyorum. Bence o 20. yüzyılda kaldı. O zamanlar güzel adam, güzel kadın modası vardı. Tüm aktörlerin hepsi güzeldi. Ediz güzeldi, Kartal güzeldi, Ekrem güzeldi. Kadir güzeldi. Böyle bir çağ yaşandı, ama geride kaldı. Çünkü şu anda tamamen halk tipi, işte kirli sakal, kaş-göz birbirine yakın, bıyıklı, kel…

Dizilerde zaten Türkçe konuşulmuyor. Ya doğu, ya Karadeniz ya da Roman aksanı. Türkçe konuşulan bir dizi bile yok farkındaysanız. Herkes kendini bulsun diye değişik Türk tipleri var. Aktörün etkileyici bir tarafı olması lazım. Kadın oyuncular da öyleydi. Fatma Girik, Türkan Şoray ve Serpil Çakmaklı çok hoştu. Adamı etkileyen kızlardı. Şimdi ben etkileyen ne bir kadın ne de erkek görüyorum.”

Berrak Tüzünataç ve Beren Saat’in etkileyici olmadıkalrını söylemek biraz haksızlık olacaktır ancak  hoşlanılan şeyler zamanla değişiyor olabilir. Pek dizi izlemediğim için bilmiyorum ancak internet üzerinden rastladığım dizi haberlerinde gayet güzel kızlar ve yakışıklı erkekler var. O yüzden pek hemfikir değilim bu konuda. “O günkü kadınlar erkekler güzeldi, bugün değil” demek pek sıcak bakmadığım bir yaklaşım. Ayrıca o günde aksanlar vardı ancak bugün daha gerçekçi bir yaklaşımın olduğunu söyleyebiliriz. Karadenizli bir kızı oynayan Türkan Şoray‘ı seslendiren sanatçının karadeniz şivesi yaptığı “Güllü” biraz yapmacık kalmıştı gibi. Ama Salih Güney bir konuda haklı şiveli konusunun kendisi bugün bir zorlama. Ayrıca estetik bakımından dizileirn çoğunun yeşilçamın gerisinde kaldığını da söylemeliyiz.

Salih Güney son dönemde tartışılan Recep İvedik’e de dokunmadan edememiş:

‘Gençler artık Türk filmlerine gidiyor. ‘Recep İvedik’ ayrı bir şey. Ben gidip seyretmedim. Millet gülmek mi istiyor, eğlenmek mi istiyor bilmiyorum. Mesajı olan filmler yok burada. Öyle filmler zaten iş yapmıyor. Piyasa şu anda komediyle götürüyor işi. Gençlik Türk filmlerini destekliyor, sırf milliyetçilik duygularından dolayı.”

Hepimiz Kemal Sunal filmleri izledik bu filmlerin çoğunda da belki direkt mesajlar yoktu ancak gene kendisinin jön olduğu dönemde yani 70lerde bu filmler vardı ve komedi yine en fazla gişe yapandı. Her ne kadar Kemal Sunal filmleir karşılaştırmak yanlış olsa da komedi konusunda katılmıyorum. O yüzden sanki geçmişte çok farklıydı herşey çok güzeldi karşılaştırmalarını bazı türler için doğru bulmuyorum. Bugün geçmişe göre polisiye ve aksiyon filmlerinde bir azalma olduğu ve karizmatik hem seven hem döven kahramanların artık Türk sinemasında olmadığı ortada ancak aşk hikayeleri oldukça ve sinema oldukça jönlerde olacak.

Ayrıca Ezel ve Muhteşem Yüzyıl dizileri çok acaip ülkelere satıldı bu bile eskiye göre büyük bir fark olabilir. Kurtlar Vadisi ise hala bir fenomen ki o dizi de jön olayı sıfır…

Ana kriter “ilgiyi ne çeker” veya “nasıl gişe yaparız” ise dün ile bugün arasında pek bir fark yok. Aynı sistem kendi “Jönlerini” ortaya çıkartacaktır ki Kenan İmirzalıoğlu belki ismini bilmediğimiz yeni bir oyuncu bence bu tanıma uyuyor. Ayhan Işık yanında iyi midir kötü müdür o başka bir tartışma konusu…

Yazan: Utku Uluer