Emin Alper’in ikinci filmi, Abluka.
Filmin lokasyonu, İstanbul. Ekümenopolis sıfatını hak eder şekilde, filmde denizi değil görmek, hayal bile edemiyoruz. “Eldeki imkanlarla başımızı sokalım, barınma ihtiyacımızı karşılayalım”dan öte gidemeyen, gerek gecekondu gerekse kale duvarları andıran yüksek katlı birbirine yakın binalardan oluşan sitelerden ibaret yerleşimler.
Tüm bu boğulmuşluk hissinin içinde, güvenlik noktalarıyla abluka altına alınmış bir semt. Arkadaşlarla iyi tasarlanmış mekanda içki eşliğinde sohbet edip günün yorgunluğunu atma keyfini yaşama imkanının olmamasına muadil, mahalle bakkalından girilen loş ışıklı gizli meyhanede salaş ortam keyfi.
Kadir (Mehmet Özgür), 20 yıllık hapsin ardından şartlı tahliye olur. Şart, bombalama eylemlerini önceden engelleyebilecek istihbarat toplamasıdır. Yer, bu semt; iş, bomba yapımında kullanılabilecek malzemelerin bulabilme imkanına sahip çöp toplayıcılığı; tanıdık, Kadir’in bakmakla yükümlüyken hapse girmesi sonucu ortanca kardeşle ardında bıraktığı küçük kardeş Ahmet (Berkay Ateş).
Yıllar geçmiş, iletişim kopmuş, ağabey ama yabancı, Ahmet’te de var bir haller. Çocuğu ve eşi, terk edip gitmiş. Belediye adına gezip, sokak köpeklerini tüfekle vuranlardan. Tüfek, her daim elinin altında.
Ahmet, Kadir’i, mahallede arasının iyi olduğu kişilerle tanıştırır, ev bulmasına yardımcı olur. Alt katta ev sahibi genç çift, yukarıda da Kadir oturacaktır.
DEVAMI, SÜRPRİZBOZAN İÇERİR
Kadir’in o kadar süre cezaevinde yatmasına yol açan ne, Ahmet’i eşi niye terk etmiş, belirsiz.
Kadir, kardeşiyle iletişim kurmaya çalışır ama karşılık alamaz. Ahmet, baş edemediği yalnızlığıyla hayatını sonlandırmak istese de tüfekle yaraladığı ama buna rağmen kendisine sığınan köpekle, hayata bağlanır.
Kadir de bir nevi, devlete sığınır. Cezaevine dönmemek için elinden geleni yapan Kadir’in hayat amacı da bir bombalamayı önleyip birilerini yakalatmak olmuştur. Bir de Ahmet’i emanet ettiği, uzun süredir kayıp olduğu söylenen ortanca kardeşi, bulmak.
Ahmet başta iki kardeşi, rüyalarında da hayatın boğuculuğu bırakmaz. Ahmet, kimseyi istemediği evinin zilinin çalmasını istemez, bakımını üstlendiği, yaşama amacına dönüştürdüğü sokak köpeğini de ellerinden alıp zehirleyecekleri korkusu yaşar.
Ev sahibi çiftin, bir bombalama olayının failleri olarak aranmaya başlaması, burnunun dibindekini göremediği için emniyet amirinden yediği fırça, Kadir’in istihbarat işine asılmasına, çeşitli bağlantılarla mahalledeki tüm örgüt ağını algılayacak zihin berraklığına ulaşmasını sağlar ya da öyle zanneder. Ama kardeşi Ahmet’e zarar gelmemesi isteğiyle mantığını bir kenara bırakıp, hem kardeşi hem kendinin sonunu hazırlayan olaylar zincirini başlatır.
AÇIK UÇLU OLAYLAR
Film, bilmemiz gereken şeyleri, olabildiğince kısıtlı veriyor. Çok az şey, net. Bu da izleyiciyi sürekli, ne kadarı gerçek ne kadarı hayal ikileminde bırakıyor ama ya 0 ya 1 olarak değil.
Kadir’in tüm şüphelendiklerini gerçek ya da hemen hepsinin paranoya ürünü olarak alabilirsiniz ama ne kadarının gerçek ne kadarının hayal olduğunun oranı, izleyici yorumuna bırakılmış.
İzleyicinin yorumu, “Devlet, hedefleri doğrultusunda kimsenin gözünün yaşına bakmaz” da olabilir, “Terör örgütleri, hedefleri doğrultusunda kimsenin gözünün yaşına bakmaz” da…
Gezi Süreci’nde sokaklarda olanların çoğunun, ana caddelerde ateş yakılıp barikat kurulmasına ilk kez tanık olmalarına karşın bunun, İstanbul’da bazı semtlerde günlük yaşamın olağan hali olduğu da başarıyla yansıtılmış.
Oyuncu seçimi de harika. Tüm oyuncular, rollerine uygun seçilmiş. Oyuncular, karakterlerine dönüşmüş.
Başarılı, farklı bir film, izlediğimiz.
ÖDÜLLER
İlk gösterimi 72. Venedik Film Festivali‘nde yapılan Abluka (2015), festivalden, bağımsız eleştirmenler ödülü Premio Bisato D’oro, Arca CinemaGiovani ve Jüri Özel Ödülü ile ayrıldı.
Aynı yıl, 22. Adana Altın Koza Film Festivali‘nde En İyi Film seçilen Abluka, ayrıca, En İyi Sanat Yönetmeni, En İyi Kurgu ve Umut Veren Genç Erkek Oyuncu (Berkay Ateş) dallarında da ödüle layık görüldü.
Sinema Yazarları Derneği (2016) ödüllerinden ise En İyi Film, En İyi Kurgu ve En İyi Senaryo ödüllerini alan Abluka, Emin Alper’e de En iyi Yönetmen ödülünü kazandırdı.
Filmin, Cevdet Erek imzalı müziği:
