Ayşe Ajda Pekkan, 12 Şubat 1946‘da İstanbul‘da Kasımpaşa Askeri Deniz Hastanesi‘nde doğdu. Babası Rıdvan Pekkan deniz binbaşısı, annesi Nevin Dobruca ev hanımıydı. Babasının görevi dolayısıyla çocukluğu Gölcük‘te, Amerikan askerlerinin ailelerinin arasında geçti. Modern bir ortamda ancak ailevi sorunlar arasında geçirilen çocukluk Ajda Pekkan’ın gençliğini etkileyen önemli bir dönem oldu. İlk okuldan sonra İstanbul’a taşındılar. Kadıköy Ortaokulu‘nu bitirdikten sonra Çamlıca Kız Lisesi‘nde okudu. Bu yıllarda anne – babası boşandı.
Şarkıcı olmak için büyük heves taşıyan Çamlıca Kız Lisesi öğrencisi Ajda Pekkan, kardeşi Semiramis‘in de desteğiyle 1962 yılında dönemin en popüler gece kulubü Çatı‘nın sahibi olan İlham Gencer‘e ulaştı. İlk olarak seslendirdiği Mina’nın “Il Cielo In Una Stanza” şarkısıyla kendini kabul ettirdiği Çatı gece kulubünde Los Çatikos topluluğu eşliğinde bir müddet sahne çalışması yaptı.
1963 yılında bir aile dostlarının teşvikiyle Ses dergisinin, sinemaya yeni yüzler kazandırmak amacıyla açtığı kapak yıldızı yarışmasına katıldı. Ediz Hun‘un erkekler dalında birinci, Hülya Koçyiğit‘in bayanlar dalında ikinci olduğu yarışmada, birinci seçilen Ajda Pekkan’ın profesyonel kariyeri böylece başlamış oldu.
Avrupai görünümü ve cüretkar tavırlarıyla Yeşilçam’ın gözde sanatçılarından biri olan Ajda Pekkan, beyaz perdeden gelen teklifleri değerlendirmeye başladı ve 1963 yılında “Adanalı Tayfur” ile ilk kez çıktığı kamera karşısında, 1967 yılındaki son filmi olan “Harun Reşit’in Gözdesi”ne kadar baş rollerini Ayhan Işık, Cüneyt Arkın ve Tamer Yiğit gibi sanatçılarla paylaştığı 47 film çevirdi.
Ses kabiliyeti rol aldığı filmlerdeki yapımcıların da dikkatinden kaçmadı ve pek çok filminde şarkıcı rolü üstlendi ve çeşitli şarkılar seslendirdi. İlk filmi “Adanalı Tayfur”da seslendirdiği “Göz Göz Değdi Bana” şarkısı, arka yüzünde Öztürk Serengil‘in seslendirdiği “Abidik Gubidik” şarkısıyla birlikte 45’lik plak olarak yayınlandı.
Sinemaya başlamadan önce tanışıp şarkıcılık yapabilmesi için yardım istediği ve kabiliyetine ikna ettiği Fecri Ebcioğlu, sinema yıllarında da Ajda Pekkan’la irtibatını hiç koparmadı ve 1965 yılında kendine ait ilk plağı olan “Her Yerde Kar Var / 17 Yaşında” piyasaya sürüldü.
Fecri Ebcioğlu’nun yabancı şarkılar üzerine Türkçe sözler yazarak ülkemize benimsettiği “aranjman” tarzının en büyük starı, Adamo‘nun ünlü şarkısını yine Adamo gibi Fransız aksanıyla söyleyerek, yavaş yavaş ismini duyurmaya başladı.
Sahnelerden sinemaya geçen sanatçıların aksine, sinemadan sahneye geçen Ajda Pekkan, peşpeşe yayınlanan plaklarının ardından, 1967 yılında çıkardığı “İki Yabancı / Bang Bang” 45’liği ile aranjman dalında on binlerce plak satarak satış rekoru kırdı. “Dünya Dönüyor”, “Saklanbaç”, “Boş Sokak”, “Boşvermişim Dünyaya” ve “Üç Kalp” gibi üst üste plaklar yapan sanatçı, Atina‘daki Uluslararası Apollonia Müzik Festivali’nde; 1968 yılında “Özleyiş” ve ’69 yılında “Perhaps One Day” şarkılarını seslendirmiştir.
Barselona‘daki Akdeniz Şarkıları Festivali‘nde “Ve Ben Şimdi” şarkısı ile Türkiye’yi temsil etmiş ve şarkıları pek çok filmde fon müziği olarak kullanılmıştır. Pekkan, Zeki Müren ile gerçekleştirdiği gazino programları yapmıştır.
Philips firmasının desteği ile Pekkan’ın seslendireceği şarkıların kayıtları Fransa‘daki stüdyolarda gerçekleştirilmiş, Fikret Şeneş‘in sözlerini yazdığı şarkılarla, Pekkan başarılı kariyerini sürdürmüştür.
1970 yılında yayınlanan “Sensiz Yıllarda / Olmadı Gitti” ve “Yağmur / Tek Yaşanırmı” plaklarıyla Pekkan başarılı bir giriş yaparken, 45’likler iyi bir satış yakalamış ve yıl sonu listelerinde yer almıştır. Üst üste gelen hit plakları ve giyimi ile Pekkan ilgi görmeye devam etmiştir.
1972 yılında İstanbul Plak‘a geçiş yapan sanatçı, bu firmadan ilk plağıyla beklenen başarıyı yakalayamazken, arabesk soundları içeren ikinci plağı “Dert Bende Derman Sende / Varsın Yansın Dünya” ile satış rekorları kırmıştır. Pekkan, Dert Bende Derman Sende adlı şarkısını 1993’teki eski şarkılarınden derlediği toplama albümü Hoşgör Sen‘de düzenlenmeden yayınlamıştır. Aynı şarkıyı 1996‘daki stüdyo albümü Ajda Pekkan 1996‘da da yepyeni bir düzenlemeyle yeniden seslendirmiştir.
1973 yılına gelindiğinde ise Pekkan “Kaderimin Oyunu / Kimler Geldi Kimler Geçti” 45’liğini piyasaya sürmüş, bu 45’liğinde daha çok ses getirmesi planlanan “Kaderimin Oyunu”nun B-yüzünde yer alan “Kimler Geldi Kimler Geçti” ile bir anda büyük bir patlama yaratan sanatçı, “Tanrı Misafiri /İçme Sakın” 45’liği ile de o yıl ses getirmiş, ertesi yıl “Sana Neler Edeceğim / Haram Olsun Bu Aşk” 45’liğini yayınlamıştır. Ancak sanatçı en büyük başarısını aranjörlüğünü Norayr Demirci‘nin ve 1975‘te yayınlanan “Hoşgör Sen / Sana Ne Kime Ne” ile yakalamıştır. On binler satan plak, sanatçının o güne kadar yakaladığı en büyük başarıydı.
Pekkan, İstanbul Plak‘tan çıkan ve 1972 yılında çıkardığı 45’likleri hariç diğer tüm 45’liklerinde yer alan şarkılarını, Temmuz 1975‘de yayınlanan ilk derleme albümü Ajda’da topladı. Albümde “Erkek Adın” adında yeni bir şarkı da bulunmaktadır. Albüm büyük bir ilgi görmüştür. Albümde yer alan “Palavra Palavra” adlı şarkıya Pekkan ile Cüneyt Türel düet yapmıştır.
Bu başarıların yanı sıra Pekkan, 1976 yılında Paris’in ünlü Olympia müzikholünde, pek çok şarkısının Türkçe versiyonlarını seslendirdiği, dönemin ünlü Cezayir asıllı Fransız şarkıcısı Enrico Macias ile seri konserler vermiştir. Pekkan’ın 1977‘de çıkan 45’liği “Viens Dans Ma Vie / Face A Face Avec Moi”, Türkiye’de satış rekorları kırmış, A-yüzündeki “Viens Dans Ma Vie” dilden dile dolaşan bir şarkı olmuş ve Türkiye’nin yabancı dilde en çok satan plağı ünvanını kazanmıştır. Artık, o gerçek bir star statüsüne ulaşmıştı. Bir dost toplantısında Hürriyet Gazetesi sahibi Erol Simavi‘nin “Ajda Pekkan’a star demek yetmez, ancak süperstar dersek yerini bulur.” sözüyle birlikte önce sanat çevrelerinde, sonra hayranlarının arasında, daha sonra da tüm ülkede “Süperstar” ünvanıyla anılır oldu. 1977 yılında bu ünvanını ilk kez resmileştiren, o güne kadar benzeri görülmemiş bir kapak tasarımı ve prodüksiyonla piyasaya sunulan, “Baksana Talihe”, “Kim Ne Derse Desin”, “Gözünaydın” ve “Hancı” gibi şarkıların yer aldığı albümü “Süperstar”ı hazırladı. Aynı yıl Tokyo‘daki Yamaha Müzik Festivali‘nde “A Mes Amours” şarkısıyla elde ettiği başarılı netice, 70’lerin başında, yurtdışında, ilk olarak, Almanca ve daha sonra Fransızca, Japonca ve Yunanca 45’lik plakları satışa sunuldu. Pekkan, yine o dönemlerde Tahran‘da konser verdi ve daha sonra TV’de yayınlanan bu konser Türk izleyicisi tarafından da ilgi gördü. Ajda Pekkan’ın ’77 ve ’78 yıllarında Fransa’da ses getiren 45’lik çalışmaları yapmasına ve sonunda “Pour Lui” isimli Fransızca albümünü hazırlamasına önayak oldu.
Halk konserleri, sahne çalışmaları ve konuk sanatçı olarak katıldığı uluslararası organizasyonlar ile başarısını pekiştiren Ajda Pekkan, 1979 yılında “Bambaşka Biri”, “Haykıracak Nefesim Kalmasa Bile”, “Ya Sonra”, “Dile Kolay” ve “Yeniden Başlasın” gibi klasikleşmiş hitlerin yer aldığı Süperstar serisinin ikinci albümü “Süperstar II”de bir kez daha her daim zirvede olduğunu kanıtlamış oldu. 70’li yıllarda defalarca yılın sanatçısı seçildiği gibi şarkıları da liste başlarından inmedi, çeşitli ödüller kazandı.
O seneye kadar, Türkiye’yi temsil etme görevinin, eleme usulüyle belirlendiği Eurovision şarkı yarışmasına 1980 yılında atama yoluyla Ajda Pekkan seçildi. İlk önce tespit edilen 5 bestecinin şarkılarının jüri tarafından 3’e düşürülmesiyle, “Bir Dünya Ver Bana”, “Olsam” ve “Pet’r oil” ile Tv ekranlarında boy gösterdi. “Pet’r oil”ın Türkiye’yi temsil etmesine karar verilen gece sonunda, ülkemizde bir ilk gerçekleşti ve henüz plağı satışa sunulmamış bir şarkı tüm halk tarafından ezbere söylenir oldu. Kulis faaliyetlerinin yetersizliği, şarkının siyasi hicivli yapısı ve yarışma gecesindeki organizasyon bozuklukları neticesinde Ajda Pekkan bu yarışmada hayal kırıklığı yaratan bir derece aldı. Süperstar’ı bir hayli küstüren bu yarışmadan sonra bir süre dinlenme kararı alıp ABD‘ye yerleşti.
70’lerin sona ermesiyle birlikte Pop Müzik’in cazibesini yitirip, Alaturka ve Arabesk’e yöneldiği yıllarda “Sen Mutlu Ol” ve “Sevdim Seni” isminde hafif müzik ve alaturka sentezi iki albüm yaptı. “Sen Mutlu Ol” albümü büyük ilgi gördü. Ancak Süperstar’ın bir türlü içine sinmeyen ve kendi isteği doğrultusunda gerçekleşmeyen, ısmarlama olarak hazırlanan “Sevdim Seni” albümü Ajda Pekkan hayranlarının beklediği renkten ve kıvamdan uzaktı. Yerli bestecilerle çalışmaktan beklediği verimi alamayan Ajda Pekkan, 70’lerde kendi önderliğinde yükselen aranjman akımına geri döndü. “Süperstar 83 Show”uyla sahnelerde fırtına gibi eserken, en başarılı çalışmalarında yanında olan Fikret Şeneş’le birlikte çalıştığı “Uykusuz Her Gece”, “Son Yolcu” gibi şarkıların yer aldığı “Süperstar 83” albümüyle yeniden gönülleri fethetti. Reklam filmleri, Tv programları, sahne çalışmalarıyla ikinci baharını yaşayan Süperstar, ’84 yılının sonlarında yapımcılarının ve yakın çevresinin ısrarıyla dönemin popüler gruplarından Beş Yıl Önce On Yıl Sonra ile bir albüm hazırladı. “O Benim Dünyam” şarkısıyla yeniden çıkış yakalayan Ajda Pekkan, bu şarkıyla büyük başarılara imza atarken yeni ekibiyle beraber birçok konser verdi. ’87 yılında Ülkü Aker ve Fikret Şeneş’in sözlerini yazdığı “Kim Olsa Anlatır”, “Yalnızlık Yolcusu” gibi şarkılarla, özel hayranları için eşsiz olarak nitelenen ve o dönemin gençleri için unutulmaz bir albüm olmasına rağmen “Süperstar 83” adlı albümün gölgesinde kalan “Süperstar 4” albümünü hazırladı. Sonrasında yaptığı evlilik nedeniyle aldığı müziği bırakma kararı tüm müzik severleri üzse de, müzikten ayrı geçen günlerinde yaşadığı boşluk hissi neticesinde yeniden müziğe dönüş kararı verdiği sıralarda, 1989 yılının sonunda evliliği de sona erdi.
Pop müziğinin çıkmaza girdiği günlerde, Aralık 1989‘da tanıtım partisi düzenlediği “Ajda 90” albümünü Şubat 1990′da piyasaya sürdü. Popta yeni arayışlar ve sanatçılar ortaya çıkarken “Yaz Yaz Yaz” ile ortalığı kasıp kavurdu. Yarısı yerli beste, yarısı aranjman olan bu albüm, Ajda Pekkan’ın muhteşem bir şekilde döndüğünün göstergesiydi. “Sana Bana Yeter”, “Resmin Yok Bende”, “Her Yaşın Bir Güzelliği Var” ve “Olur Ya” gibi şarkılar da albümdeki diğer hitlerdi. Peşi sıra başlayan Rumelihisarı konserleriyle Süperstar, sevenlerini kaldığı yerden büyülemeye devam etti. Aynı yılın sonlarına doğru Ajda Pekkan’ın isteği dışında yayınlanan, ancak hayranlarını memnun eden “Unutulmayanlar” adlı toplama albümü yayınlandı. Bu albümde Ajda Pekkan’ın “Sen Mutlu Ol” albümündeki sevilen parçalar yer almaktadır.
Ertesi yıl “Seni Seçtim” albümünü yayınlayan Pekkan, bu albümde Şehrazat, Garo Mafyan ve o günlerde adı daha duyulmamış olan Mustafa Sandal ile çalıştı. Önceki albüme göre daha az ilgi gören bu albüm, yine de beğenildi. “Sevgide Seni Seçtim”, “Oyun Etti Gözlerim” ve “Vazgeçme” şarkıları albümdeki sivrilen şarkılardı. Ajda Pekkan bu albümle birlikte 2 yıl daha sürdüreceği ünlü İstanbul konserlerine başladı. Konserler sonraki albüm Ajda 93 kapsamında da yapılırken, en önemli ayakları Hisar ve Bostancı konserleriydi.
Pekkan, 1992 yılının ikinci yarısında yeni albüm hazırlıklarına başladı. İsviçre, Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye‘de kaydedilen, albümdeki şarkıların neredeyse hepsinin yerli bestecilerden alındığı Ajda 93 albümü, Mayıs 1993‘te piyasaya sürüldü. Albüm 500.000 satarak yılın en çok satan albümlerinden biri oldu. Video kliplerde görselliğe önem veren Ajda Pekkan, albümdeki neredeyse tüm şarkılara farklı temalarda klip çekti. “Sarıl Bana”, “Oyalama Beni”, “Yok”, sözleri Sezen Aksu‘ya ait olan “Ağlama Anne” ve “Eyvah” gibi parçalar 1993‘ün en büyük hitleri oldu. Aynı yıl kendi rızası dışında yayınlanan ve hayranlarının oldukça ilgi gösterdiği toplama albümü “Hoşgör Sen” yayınlandı.
Bu yapımlar haricinde; yine 1993 yılında, çeşitli sanatçıların katılımıyla hazırlanan, “Sevgiyle 93” aldı albümde, farklı sanatçılarla birlikte “Sev Dünyayı” ve solo olarak Turhan Yükseler‘in düzenlemesiyle, “Sensiz Yıllarda” adlı şarkıları seslendirmiştir. 1995 yılında, Yapı Kredi Bankası‘nın, özel müşterileri için, hazırlatmış olduğu “Altın Yıllar Altın Şarkılar” albümünde, Selçuk Başar‘ın düzenlemesiyle, “Kimler Geldi Kimler Geçti” şarkısını yeniden seslendirmiştir.
1996 yılında “Ajda Pekkan” albümü yayınlayan sanatçı olumsuz eleştiriler aldı. Albüm en az satılan albümler arasındaydı. Sahne çalışmalarına aralıksız devam eden Ajda Pekkan, ’98 yılında, eski şarkılarının yeni düzenlemelerini seslendirdiği; “The Best of Ajda” albümüyle iki yıllık bir aranın ardından bir kez daha izleyici ve dinleyicileriyle buluştu. Yüksek satış grafiği yakalayan bu albümle, geçmişten bugüne değin iz bırakmayı başarmış onlarca Ajda Pekkan klasiğini genç kuşaklarla buluşturdu. Sanatçı, 1998 yılında, profesyonel sanat yaşamının 35. yılında, Kültür Bakanlığı‘nca Devlet Sanatçılığı ile onurlandırıldı.
Yüksek satış grafiği yakalayan, ’98 tarihli, “The Best of Ajda” albümünü takiben, 2000 yılında çift CD&MC formatındaki “Diva” albümü piyasaya çıktı. Bu albümde Ajda Pekkan’ın eski şarkılarının yeni yorumlarının yanı sıra, “Mutlu Bütün Şarkılar” ve “Aşka İnanma” gibi iki yeni şarkı ve kardeşi Semiramis Pekkan‘ın eski şarkılarından “Dert Ortağım Benim” ile “Bu Ne Biçim Hayat”ın da Ajda Pekkan yorumları yer aldı. Büyük başarı elde eden bu albümün şarkılarından “Bir Günah Gibi”, dünyaca ünlü DJ Claude Challe‘nin “Buddha Bar” serisinde yer aldı. 2000 yılında Monako‘da Monte Carlo Sporting D’été Müzikholü‘nde dünyaca ünlü sanatçılarla birlikte sahne alan Süperstar‘a, Kültür Bakanlığı‘nca, bir de “Prestige de la Turquie avec Ajda Pekkan” üst başlıklı, Türkiye’yi tanıtıcı, bir kısa video hazırlatıldı. 60, 70 ve 80’li yıllarda pek çok filmde fon müziği olarak kullanılan Ajda Pekkan şarkılarından sonra Ajda Pekkan’ın sesi, 2001 yılı içerisinde sinemalarda gösterime giren Ferzan Özpetek‘in yönetmenliğini yaptığı, “Cahil Periler” filminde “Bambaşka Biri” ve Meksika‘da yayınlanan bir pembe dizide de “Bir Günah Gibi” şarkıları ile yer aldığı filmlere renk kattı. Sadece şarkı söyleyerek kendini istediği kadar ifade edemediğini düşünen ve 60’lardaki beyaz perde macerasını yeniden tatmak isteyen Ajda Pekkan, 2002 yılında, “Şöhret Sandalı” adlı sinema filminin başrollerini Halil Ergün’le paylaştı.
2003 yazında, üç yıllık bir aranın ardından, “Sen İste” ile yeniden sevenleriyle buluşan Ajda Pekkan, bu single prodüksiyonunu takiben, yeni albüm yapma hazırlığına girdi, fakat bu yeni single’ın habercisi olduğu albüm hiç yayınlanmadı. 2005 yazında, Kanal D ekranlarında çok beğenilen “Superstar Show” adlı bir televizyon programı yapmaya başladı. 11 Haziran 2006‘da “Cool Kadın” adlı albüm piyasaya çıktı ve göstermiş olduğu başarıdan ötürü, MÜYAP tarafından Altın Plak’la ödüllendirildi. 2007 yılı içerisinde, “Ajda Disco’da” adıyla, birden fazla DJ ile bir dizi konser gerçekleştirdi. 2008‘in Haziran ayında Polisan sponsorluğunda İstanbul, Ankara ve İzmir‘de konserler veren sanatçı, konserlerde seyirciler tarafından büyük beğeni toplayan iki yeni şarkısını, “Flu Gibi” ve “Gerisi Hikaye”yi, seslendirdi. Ünlü sanatçı bu konserleri takiben, yepyeni albümü ” Aynen Öyle”yi 24 Temmuz 2008 itibariyle izleyici ve dinleyicileriyle buluşturdu.
2009 baharında Serdar Ortaç‘tan “Resim” adlı bir beste alan Pekkan, 21 Mayıs tarihinde bu şarkıyı single olarak yayınlayadı ve 22 Mayıs‘ta Beyaz Show‘da ilk kez seslendirdi.
2011 Haziran‘ında Yakar Geçerim adlı single yayınladı.
Diskografi
1968 Ajda Pekkan
1969 Fecri Ebcioğlu Sunar: Ajda Pekkan
1972 Ajda Pekkan Vol. III
1975 Ajda
1976 La Fete a L’Olympia
1977 Süperstar
1978 Pour Lui
1979 Süperstar II
1981 Sen Mutlu Ol
1982 Sevdim Seni
1983 Süperstar III
1985 Ajda Pekkan ve Beş Yıl Önce On Yıl Sonra
1987 Süperstar IV
1989 Unutulmayanlar
1990 Ajda 90
1991 Seni Seçtim
1992 Hoşgör Sen
1993 Ajda 93
1996 Ajda Pekkan
1998 The Best of Ajda
2000 Diva
2006 Cool Kadın
2008 Aynen Öyle
2011 Farkın Bu
Filmografi
1963 – Şıpsevdi
1963 – Kendini Arayan Adam
1963 – Adanalı Tayfur
1963 – Şaşkın Baba
1963 – Öpüşmek Yasak
1964 – Abudik Gubidik
1964 – Çanakkale Aslanları
1964 – Plajda Sevişelim Ressam
1964 – Kaynana Zırıltısı
1964 – Avare
1964 – Hızır Dede
1964 – Koçum Benim
1964 – Sokakların Kanunu
1965 – Artık Düşman Değiliz
1965 – Cici Kızlar
1965 – Kart Horoz
1965 – Kolla Kendini Bebek
1965 – Pantolon Bankası
1965 – Şakayla Karışık
1965 – Şepkemin Altındayım
1965 – Yabancı Olduk Şimdi
1965 – Bir Caniye Gönül Verdim
1965 – Şehvetin Esiriyiz
1965 – Babamız Evleniyor
1965 – Sevdalı Kabadayı
1965 – Taçsız Kral
1965 – Dalgacı Mahmut
1965 – Berduş Milyoner
1965 – Helal Adanalı Celal
1965 – Bir Gönül Oyunu
1965 – Lafını Balla Kestim
1965 – Sevinç Gözyaşları
1966 – Avare Kız
1966 – Kara Tren
1966 – Şoför Deyip Geçmeyin
1966 – Seher Vakti
1966 – Ümit Sokağı
1966 – Düğün Gecesi
1966 – Siyah Otomobil
1966 – Dişi Düşman İren
1966 – Dağda Silah Konuşur
1966 – Günah Çocuğu
1966 – Affet Sevgilim Leyla
1966 – Ayrılık Şarkısı
1966 – Erkek Severse
1967 – Harun Reşid’in Gözdesi
1968 – Kalbimdeki Yabancı
1969 – Tatlı Günler
1969 – Hancı
2002 – Şöhret Sandalı
2013 – Romantik Komedi 2: Bekarlığa Veda
Derleyen: Cansu Koç