Kariyerlerinin 52. yılını kutlayan Türk müzik tarihinin efsanevi grubu Moğollar; dünyaca ünlü Artone Studio‘larında, direct – to – disc (doğrudan plağa kayıt) teknolojisiyle kaydedilen yeni albümleri ‘Anatolian Sun Part 1 & Part 2’ ile karşımızda!
Grubun; 11 yıl aradan sonra gelen ve iki ayrı albüm halinde plak formatında da yayınlanan
albümü Anatolian Sun; Moğollar’ın konser performanslarına en yakın kayıtları olma özelliğini taşıyor. Herhangi bir düzenleme yapılmadan tek seferde ve tamamen canlı kaydedilen albüm; Gülbaba Records & Night Dreamer Records etiketiyle plak formatında ve dijital olarak yayınlandı.
Prodüktörlüğünü Murat Ertel’in yaptığı albümün habercisi ilk parça Iklığ D2D Session 18 Kasım’da dijital müzik servislerinde yerini aldı. Grubun stüdyo performansını izlemek için buraya tıklayın.
Albümden yayınlanan ikinci parça, 2 Aralık’ta yayınlanan Haliç’te Güneşin Batışı D2D Session oldu.
Saykedelik Türk rock müziğinin tüm dünyada gördüğü ilgi Moğollar’ın 44 yıl sonra yeniden Avrupa’da plak yayınlamasına vesile oluyor. Anadolu pop’un 60’lardaki öncü ve devrimci grubu Moğollar, 2020’de hala aktif ve deyim yerindeyse tabanca gibi çalıyor!
Moğollar, albümdeki birkaç kült şarkı dışında tüm şarkıları yeniden ele aldı ve yeni düzenlemeler yaptı. Kayda girmeden önce yaklaşık üç hafta İstanbul’da yoğun provalar yapan grubun yeniden düzenleme yapmaya çalışırken ortaya yeni şarkılar çıkardığı da oldu. Albümün en büyük sürprizi ise Cem Karaca & Moğollar olarak 1973’te yayınlanan Gel Gel’in Moğollar tarafından 47 yıl sonra yeniden kaydedilmesi oldu. Moğollar’ın vokalisti Emrah Karaca bu vesileyle ilk kez babasının bir şarkısını seslendirmiş oldu. Kayıtlarda direct-to-disc (doğrudan plağa kayıt) teknolojisi kullanıldığı için, plağın her bir yüzü stüdyoda o yüzdeki şarkılar peş peşe çalınarak ve şarkı aralarındaki sessizlikler dahil gerçek zamanlı kaydedildi.
1940’ların sonlarına kadar yoğun olarak kullanılan direct-to-disc teknolojisi, LP formatı ve manyetik kayıt teknolojisinin gelmesi sonrası popülerliğini kaybetmiş ancak ses kalitesi ve orjinal kayda en yakın teknoloji olmasıyla her zaman odyofillerin gözdesi olmuştur. 52 yıldır hala sahnede ve üretmeye devam eden Moğollar, gruptan daha eski ve belki de tüm zamanların en keyifli bir o kadar zorlu kayıt teknolojilerinden birini kullanarak bizleri kendine hayran bırakmaya devam ediyor.
Anatolian Sun, Moğollar’ın D2D yöntemiyle kaydettikleri tek albümleri olma özelliğini taşıyor. Ayrıca albüm, Engin Yörükoğlu’nun vefatının ardından gruba katılan Kemal Küçükbakkal’ın Moğollar ile kaydettiği ilk stüdyo albümü.
Direct-to-disc Teknolojisi Hakkında:
“20. yüzyılın ilk yarısında bir çok kayıtlı materyal için, ‘direct-to-disc ’ kayıt teknolojisi yol gösterici oldu. 1940’lı yılların sonuna doğru (LP formatının bulunması öncesi ve manyetik teyp kayıt tekniğinin başlangıcı sıraları) müzisyenler ‘canlı’ olarak ve tek seferde performans sergiler; kayıtlar sonrasında ‘overdubbing ’ya da ‘multi tracking’ yardımı olmadan direkt olarak lake diske aktarılırdı (normalde her yüz için kayıt süresi 15 dakika). Yıllar geçtikçe ve LP formatı hayatımıza girince manyetik teyp direkt diske kaydedilme teknolojisinin yerini aldı ve onlarca yıl boyunca endüstri standardı olarak kalmayı başarırken günümüzde kullandığımız dijital teknolojilerin de yolunu açtı.
Bütün bunlarla birlikte direct-to-disc teknolojisi her zaman bir şekilde gündemde olmaya devam
etti. Özellikle odyofiller elde edilen sonucun gerçeğe yakınlık ve kalite açısından diğer teknolojilerden üstün olduğunu düşünürler. Direct-to-disc kayıtlarda diğer kayıt teknolojileriyle ilişkilendirilen bazı ana problemler (ses bozulması gibi) yaşanmaz. Direct-to-disc teknolojisiyle teyp veya dijital kayıt teknikleri arasındaki fark kolayca ayrıştırılabilir.
Bu teknolojiden çok prosesin kendisiyle ilgilidir. Bir direct-to-disc kaydı sırasında müzisyenin istediği her element o an içinde ve tek seferde yapılmalıdır. Bu eşsiz kayıt seansları benzersiz bir enerjiyle bezenirken; müzisyenler ve teknik ekip için yeteneklerini ve kapasitelerini ortaya koymaları için de adeta bir meydan okumaya dönüşür.”
Şarkı Listesi:
- Selvi Boylum Al Yazmalım
- 7/8 – 9/8
- Gel Gel
- Gam Yükü / Nilüfer
- Dinleyiverin Gari
- Çığrık
- Düm Tek
- Haliç’te Güneşin Batışı
- Keşişleme
- Bi’şey Yapmalı
- Buzlar Çözülmeden
- Toprak Ana
- Iklığ
- Berkay Oyun Havası
- Ölüler Altın Takar Mı?
- Alageyik Destanı
Kaynak: Moğollar Anatolian Sun 1 – 2 Basın Bülteni