Filmlerde gördüğümüz hakim, avukat cübbelerini, silahlara, tarihi giysileri kiralayan adam…
38 yıllık sinema 34 yıllık tiyatro sanatçısı dükkânı için «Burası 5 milyona yapılmaz» diyor.
Niyazi Er, 38 yıllık tiyatro sanatçısı, 34 yıllık sinema artistidir, ama sinema çevrelerinde o daha çok “Aksesuarcı” olarak bilinir. Gerçekten, her yıl yapılan filmlerin büyük çoğunluğunda, film çekiminden önce muhakkak onun dükkanına uğranılır…
Niyazi Er’in dükkanı bir apartmanın üçüncü katındadır. İçeri ilk giren, önce çok şaşırır. Bir yanda 16. asır giysileri, bir yanda hakim cübbesi, öte yanda kılıçlar, yanında ok ve yaylar, bitişiğinde çeşit çeşit, model model tabancalar…
At eğerleri, kum saatleri, smokinler velhasıl aklınıza geldik, gelmedik türlü giysi ve eşyalar… Burası için, en doğru sözü yine Niyazi Er söylüyor:
“Burası 5 milyona yapılmaz. Satmaya kalksan, 200 bin veren bulunmaz.”
Bu işe nasıl başladı?
Niyazi Er, sinemayı 1946’larda Memduh Ün’e yönetmen yardımcılığı yaparken öğrendiğini söylüyor. “Daha sonra baktım ki ben de adam kandırıp iş alma sanatı olmadığı için dışardan iş alamayacağım. Param olmadığı için kendi firmama da film çekemeyeceğim. O yüzden yönetmenlikten vazgeçtim” diyor.
Sonra prodüksiyon amirliğine başlamış, “Prodüksiyon amirinin işi daha çok çekimden önce olur, bu yüzden çekim başladığı zaman kenarda çalışmayı seyrederdim. Çoğu kez, boş duvarların önünde çekim yapılırdı. Ben bu duvarları süslemeye başladım. İyi yapmışım ki, önce bunu bana görev olarak verdiler, sonra “dekoratör” oldum. O sırada en çok malzeme bulmakta sıkıntı çekiyordum. Hoş, prodüksiyon amirliği yaparken de aranan şeyi bulmak, dert olurdu. Sonra burayı kurdum işte…”
Niyazi Er, dükkanındaki eşya ve giysileri, filmlere kiralıyor. Bugüne kadar iş yaptığı filmler içinde en yüksek ücreti 1968’de çevrilen “Hazreti Yusuf” adlı filmden almış. Bu filme dekorlar yapmış, kostümler kiralamış ve toplam olarak 20.000 lira kazanmış. 1973 yılında ikinci kez renkli olarak çevrilen “Hazreti Yusuf” tan da 20.000 lira almış.
1975/1976 sezonu ise, en az iş yaptığı yıl olmuş. Seks filmlerinin moda oluşu, bu tür filmler giysiye fazlaca gereksinim duymadığı (!) için, o yıl büyük sıkıntı çekmiş…
Niyazi Er’in dükkanında 11 karga var. Bunları geçen yıl alıp yetiştirmiş. TV için hazırladığı 20 dizilik programda bu kargaları kullanacağını söylüyor. Bugüne kadar TV’de “Esirci” adlı oyunda başrolde oynamış, “Kaynanalar” da da son bölümlerde onu Tijen’in amcası rolünde izliyoruz…
Son olarak Niyazi Er’den bazı giysilerin ve eşyaların fiyat listesini aldık. Tarihi giysilerin günlüğü 100 lira, avukat cübbesi 20, hakim cübbesi 50 lira. Patlamayan tabancalar 25, patlayanlar 75 lira… Diğer kostümlerin fiyatı ise 25 lira…
Not 1: Bu serimizdeki diğer paylaşımlarımız gibi derginin orjinal metine sadık kalınmıştır. Noktalama ve yazımlar günümüzdeki hallerine göre değiştirilmemiştir.
Not 2: Şubat 1979 Hey Dergisi – Niyazi Er’in Dükkanında Ne Ararsanız Var… yazısından.
Ercan Demirel / Naim Dilmener arşivi – Düzenleyen: Sabahattin Bilgiç