Yeşilçam dönemi filmlerinin sadece TV’de değil, aynı zamanda streaming sitelerinde de izlenebildiği teknolojik bir çağda yaşıyoruz. Dünyaca ünlü yayın sitesi Netflix de Yeşilçam filmlerine yer vermeye başladı. Film listesindeki en popüler üç film bence şöyle; Dert Bende (1973), Şoför Nebahat (1970) ve Fatmagül’ün Suçu Ne? (1986)
1973 yılında Yönetmenliğini Orhan Elmas‘ın yaptığı, başrolünde Türkan Şoray‘ın yer aldığı Dert Bende günden güne popülerlik kazanmaya devam ediyor. Bu filmin neden bu kadar başarılı olduğunu düşünürken, madem öyle Sinematik Yeşilçam için yazayım dedim.
Muzaffer Arslan‘ın Sine Film şirketlerinin en iyi işlerinden birisidir bu film bence. Ek olarak aynı şirketin Arım Balım Peteğim ve Zulüm gibi bazı yapıtları da kült statüsüne sahiptir. Türkan Şoray bu şirketin başrol oyuncusuydu. Bir Dağ Masalı, Abbase Sultan, Ayşem, Sana Dönmeyeceğim, Sevmek ve Ölmek Zamanı, Buğulu Gözler, Kahveci Güzeli, Bülbül Yuvası, Kölen Olayım, Ağla Gözlerim, Dünyanın En Güzel Kadını, Tapılacak Kadın ve daha önce adı geçen Zulüm gibi başka filmlerde de paylaştığı Murat Soydan ile bu filmde bir kez daha rol aldı.
Filmin Konusu
Süreyya (Türkan Şoray) ve Fatma (Meral Zeren) amcalarının vesayeti altında büyüyen kardeşlerdir. Fatma bir partide deniz subayı Tarık Engin (Murat Soydan) ile tanışır ama Süreyya yanlışlıkla ona aşık olur. Üç aylığına hizmet için Amerika’ya gider. Bülent (Nihat Ziyalan) kendisinden önce Fatma ile nişanlanmak üzeredir. Bu nedenle onun yerine Süreyya, Tarık’a mektup yazmaya başlar. Ancak Tarık, Fatma ve Bülent’in düğün gününde eve döner. Kendisine mektup yazmadığını söyler ama Süreya bunu itiraf eder. Tarık’ı gerçekten sevmektedir. Tarık askeri tatbikatlara katıldığı için sadece 24 saat zaman harcamak zorunda kalır.
Ama mutlulukları bir anda yıkılır. Daha sonra Süreyya gazetesinde Tarık’ın öldüğünü okur. Bu acıyı içine atar, hamiledir. Adını ölen bir sevgiliden alan bir oğul doğurur. Ancak Avustralyalı bir şirketle sözleşme imzaladığı için onu Fatma ve Bülent’e verir. Birkaç yıl sonra Süreyya, büyüyen oğlu Tarık’ı (Ömercik) görür.
Annesi olduğunu itiraf eden Süreya, “anne” kelimesini söylediği anı bekler aslında. Buna rağmen, birkaç gün onunla kalır. Bülent ve Fatma’nın tatili bitince oğluyla ayrılmak zorunda kalır. Bundan sonra, bir yetimhanede çalışmanın yanı sıra hayatını sahneye adar. Ve olaylar gelişir…
Film Atmosferi
Film, ünlü yazar Kerime Nadir‘in aynı adlı romanından uyarlanmıştır. Hikayedeki mekanlarda film için değişiklik yapılıyor ve bir şehirden diğerine taşınmak yerine İstanbul’da kalıyorlar. Bu film aynı anda çok fazla romantizm ve dram barındırıyor. Filmde ayrıca birkaç flashback sahnesi var. Bunlar arasında Süreyya’nın Tarık ile tanışması ve yazışmaları da var. Filmin ikinci yarısı ilkinden daha dramatik.
Oyuncular
Bu filmi izlememin en önemli nedeni ise Türkan Şoray ve Murat Soydan’ın performansı. Bu filmdeki ilk karakter güçlü bir kadın olarak gösteriliyor. Üzüntüden sevince kadar her şeyi yaşamak zorunda. Onun karakteri Süreyya, bazı kadın kahramanlar gibi daha dramatik bir tada sahip. Performansını, 70’lerde çekilen melodramlarda oynanan en iyilerden biri olarak görüyorum. Jeyan Mahfi Tözüm’un sesi, karakterine heyecan verici ve biraz güzel bir hava veriyor.
Murat Soydan, avantur filmlerinde oynamasına rağmen, romantik bir kahraman imajına mükemmel bir şekilde giriyor. Karakteri, Ediz Hun’un «Sonbahar Rüzgarları» filmindeki karakteriyle aynı özelliklere sahip, aynı askeri üniformaya sahip olmak. Hayri Esen’in sesi romantik bir tonla bu role çok yakışmış.
Meral Zeren bu filmde yardımcı oyuncu rolünde kendini denedi. Ana karakterin kız kardeşi olan kahramanı Fatma, onun durumuna yardımcı olur. Kahramanlarından farklı olarak Meral kendini dramatik bir şekilde gösterdi. Alev Koral’ın sesi ona hassasiyet katıyor. Nihat Ziyalan‘ın performansını da beğendim. Onun için bu, oynadığı birkaç dramatik filmden biri. Onun karakteri Meral gibi bir durumda ana karakteri destekliyor. Ancak Toron Karacaoğlu’nun sesi de bu role yakışıyor.
Kahramanın amcasını oynayan Muammer Gözalan, onu yan karakter olarak gördüm. Çoğunlukla epizodik roller oynadı. Ana karakterin oğlunun rolü iki oyuncu tarafından oynandı, hepimiz Ömercik‘i (Ömer Dönmez) tanıyoruz, o sırada 12 yaşındaydı, ancak sinema deneyimi vardı.
Ayrıca bu film, besteci Esin Evgin‘in kariyerindeki birkaç oyunculuk işlerinden biridir. Karakteri kahramanın zorluklarının üstesinden gelmesine yardımcı oluyor.
Filmin son sahnesinde yetişkin oğul rolünü de Murat Soydan oynamış. Bu sahne tilk versiyonu olmuş. Ancak bu sahne, dönemin oyuncu adayı Mesut Engin ile yeniden çekildi. Bu filmdeki görünüşü kısa. Ancak katılımına rağmen adı jenerikte ve afişte belirtilmemiştir.
Müzik Detayları
Bu, iki şarkıcının bir filmde şarkı söylediği birkaç filmden biridir. Üç şarkıyı Kamuran Akkor seslendiriyor. Aynı zamanda oyuncu olarak da görülen besteci ve şarkıcı Esin Evgin tarafından seslendirilen iki şarkı var.
- Bir Teselli Ver (İstanbul Plak – 9193) – 1972
- Dert Bende
- Kader Çıkmazı
- Kabahar Seni Sevende (İstanbul Plak – 9250) – 1972
- En Son Hatıra (Yonca – YCA EXP-028) – 1972)
- Papatya (Yonca – YCA EXP-028) – 1972
İşte aynı isimli şarkının sözleri.
Dert bende derman sende / Aşk bende ferman sende
Öldüren güldüren / Her gün ağlatan kalp sende
Mevsimler gelip geçse de / Aşk beni benden etse de
Dünyada hayat bitse de / Yine ölümsüz aşk bende
İstemem ayrılık boynumu büksün / İstemem aşkıma leke sürülsün
Ben rüyamda bile yalnız seni sevdim / İstemem baharda yaprak dökülsün
Aşkın alevse hasretin bir kor / Senin yokluğunu kalbime sor
Dünyaya seninle gelmiş gibiyim / Sensiz yaşamayı düşünmek çok zor
Sev demem sevme demem / Sen de benim gibi sev diyemem
Ömrümün neşesini seninle buldum kaybedemem ben / Nerelerdeydin sevgilim
Seni kader mi sakladı / Yıllardır beklenen huzur
Şimdi beni kucakladı
Bu şarkı Ajda Pekkan, Müslüm Gürses, Ferdi Özbeğen, Işın Karaca ve Bülent Ersoy gibi birçok sanatçının repertuarında yer aldı. Maggie’s Murder, Tarık’ın kendisine mektubu kimin yazdığını öğrenmek için beklenmedik bir şekilde Fatma’ya geldiği sahnede duyulur. Süreyya’nın yetişkin oğlu Tarık’ı gördüğü sahnede Sunflower teması duyulur. Madly Stelvio Cipriani melodisi film boyunca kullanılıyor. Ayrıca You Can’t Win ‘Em All’dan Love Theme duyuyoruz.
Sonuç
Sonuç olarak bu filmin 70’ler melodram türünün bir parçası olduğunu söylemek istiyorum. Restorasyon sayesinde bu film, streaming sitesinde bir kült statüsü aldı. Bu filmi izlemenizi tavsiye ederim çünkü buna değer.
Film hakkında verdiği bilgiler için Nilgün Erdinç’e teşekkür etmek istiyorum. Ayrıca film müzikleri konusundaki yardımları için sevgili arkadaşım Sabahattin Bilgiç’e de teşekkürler.
Yazar: Anna Järvinen
Dert Bende (1973)
Yapımcı : Muzaffer Arslan
Yönetmen : Orhan Elmas
Senarist : Bülent Oran
Müzik : Norayr Demirci
Eser : Kerime Nadir
Tür : Romantik, Dram, Müzikal
Yapım Yılı : 1973
Özellikler : Renkli
Süre : 80 dakika
Ülke : Türkiye
Dil : Türkçe
