İlhan İrem’den Tarık Akan’a Boşver Arkadaş (1974)

İlhan İrem’in unutulmaz şarkısı, Yeşilçam’a nasıl transfer oldu? İşte İlhan İrem’den Tarık Akan’a, “Boşver Arkadaş ve Yazık oldu yarınlara”…

İLHAN İREM’İN MÜZİK YOLCULUĞU:

İlhan İrem’in küçük yaşlardan beri müziğe ilgisi vardı. Bursa’ya gelen ilk plakları alır dinlerdi. Babasının hediye ettiği gitarla müzik yolculuğuna başlamıştı. Fakat müzikle gerçek tanışması 1969 senesinde gerçekleşti. Ortaokul son sınıfta 14 yaşındayken okul orkestrasına solist olarak girdi.  1970 senesinde Milliyet Gazetesi’nin düzenlediği liselerarası müzik yarışmasında solisti olduğu Meltemler Grubu ile Marmara Bölgesi 1.si oldular.

Aynı kadroyla Bursa’da Çelik Palas Oteli’nde ve Uludağ Disco’larında müzik grubuyla çalışmalara devam etti. İlhan İrem, müzikal kariyerinin başladığı bu süreçte sahnede Beatles, Roling Stones, Pink Floyd gibi grupların şarkılarını seslendirdi. Meltemler Grubu ile önemli sanatçıların Bursa konserleri öncesi ısıtıcı grup olarak sahne aldılar. 1972 yılına kadar İlhan İrem’in bu yolculuğu devam etti fakat başkalarının şarkılarını söylemekten sıkılmaya başladı ve kendi şarkılarını besteleyip yalnız başına devam etmek istedi. Yazdığı eşsiz şiirlerine besteler yapmaya başladı. Aynı zamanda akustik gitar ve solfej dersleri de almaya başladı.

1972 yılının sonlarına doğru, terk eden sevgilinin ardından yazdığı “Yazık Oldu Yarınlara”yı besteledi. Daha sonra ise terk eden sevgilinin ardından umuda sarıldığı, mutluluğu paylaştığı “Boşver Arkadaş” şarkısını besteledi ve bu besteleri banda kaydetti. Henüz 16 yaşındayken, ailesinin de desteğiyle İstanbul’a geldi. İstanbul’da hiçbir tanıdığı yoktu. Beyoğlu’nda bir otele yerleşti. Bir hafta boyunca bestelerini dinletmek için Unkapanı Plakçılar Çarşısı’na gitti. Hiçbir plak şirketinden olumlu yanıt alamadı. Son olarak Diskotür Plak’a gitti. Şirketin sahibi Antuan Şoriz besteleri çok beğendi fakat bu şarkıları o dönemin ünlü şarkıcılarına okutmak istedi. İlhan İrem bunu kabul etmedi. Kendi okuması şartını koydu. O besteleri kendi yazdığını, bir başkasının ondan iyi okuyamayacağını söyledi.

Antuan Şoriz sonunda bunu kabul etti. İlhan İrem, bir hafta sonra stüdyoya girdi. İstanbul’a gelirken banda kaydettiği 4 şarkıdan ikisi olan “Birleşsin Bütün Eller” ve “ Bazen Neşe Bazen Keder” adlı şarkılarını seslendirdi. (İlhan İrem, bu ilk plağını kendi biriktirdiği parayla ve babasının takviyesiyle çıkardı. O zamanın parasıyla 4 bin lira) 45’lik plak hazırlandı. Plak, 1973 yılında yayınlandı ve sadece 96 adet sattı. Büyük bir hayal kırıklığı ve üzüntü hakimdi.

İlhan İrem bu süreçte yalnızdır. Fakat inatçı, hırslı ve azimlidir. Son derece kendine güvenen bir gençtir. Babasının sözleri kulağında yankılanır. Babasının Bursa’dan İstanbul’a uğurlarken “Savaşacaksın, asla bırakmayacaksın. Zafer senin olacak.” Sözleri aklından çıkmaz. Bursa’ya gerçek soyası olan İlhan Aldatmaz olarak dönmek istemez. İşi gerçekten çok zordur. Sektörde çok güçlü sanatçılar vardır. Barış Manço, Cem Karaca, Erkin Koray, Üç Hürel gibi sanatçıların varlığı hakimdir. Bu ortamda yeni bir şarkıyla varolmak kolay değildir.

Fakat yapımcı Antuan Şoriz İlhan İrem’e ve şarkılarına inanmıştı. Kendi firmasından, maliyetini kendi üstleneceği bir single daha çıkarmak istediğini söyledi. Bantta yer alan diğer 2 şarkı da hazırdı. Yazık Oldu Yarınlara ve Haydi Sil Gözlerini (Boş ver Arkadaş) şarkılarının olduğu 45 lik plak 1974’ün başında çıktı ve bu plak Türkiye genelinde büyük bir ses getirdi. Bütün liste başlarında zirveye çıktı ve zaman içinde 2 milyona ulaşan satış rakamıyla tüm zamanların en çok satılan plaklarından biri oldu. “Yazık Oldu Yarınlara” şarkısı Hürriyet Kelebek Gazetesi tarafından “Yılın Şarkısı” seçildi. 45’liğin diğer şarkısı olan “Boşver Arkadaş” ise dillere pelesenk olunca İlhan İrem bir anda Türkiye’nin en çok konuştuğu şarkıcı haline geldi. İki şarkı da büyük olay yaratmıştı. İlhan İrem, bu albümle aynı yıl Altın Plak ödülünü de kazandı.  

Boşver Arkadaş

Unkapanı’ndan Yeşilçam’a Boşver Arkadaş

İki şarkının da olay yaratması sonrası Yeşilçam, hemen bu şarkıların filmini çekmek istedi. Arzu Film herkesten önce davranarak şarkıların telif haklarını Diskotür Plak’tan aldı ve film hazırlıklarına başladı.  Yapımcı Nahit Ataman ve ortağı Ertem Eğilmez, yönetmen olarak Zeki Ökten’de karar kıldılar. Nahit Ataman ve Ertem Eğilmez, Rita Hayworth’ın “Gilda” filminin Yeşilçam uyarlamasını çekmek istedi ve filmin senaryosu bu doğrultuda yazıldı. Bize has, Yeşilçam tadında ve duygu yüklü bir film çekmeyi planladılar.

Arzu Film kadrosunun duayen tiyatrocularından olan Ergin Orbey, filmin senaryosunu yazdı. Boşver Arkadaş, Ergin Orbey’in senaryosunu yazdığı 5 filmden birisi. Ergin Orbey, oyunculuğu dışında senaryo da yazarak Arzu Film’in senaristi Sadık Şendil’in bir anlamda yükünü azalttı. Arzu Film, bence bu takım oyunu , dayanışma ve bu amatör ruh ile bu yüzden başarılı oldu.

Başrol belliydi, Arzu Film’in jönü Tarık Akan. Peki kadın oyuncu kim olacaktı? Zeki Ökten, Selma Güneri’nin oynamasını istedi. Selma Güneri, 1964 yılında sinemaya başlamış, 1966 yılında Altın Portakal Film Festivali’nde “Ben Öldükçe Yaşarım” ve “Son Kuşlar” filmleriyle henüz 15 yaşındayken “En iyi Kadın Oyuncu” ödülüne layık görülmüştü.

Boşver Arkadaş
Selma Güneri ve Tarık Akan

Film, Tarık Akan ve Selma Güneri’nin de ilk ve tek filmi oldu. Filmde muhteşem bir uyum gösterdiler. Tarık Akan diğer salon filmlerindeki çapkın rollerinin dışında aşk acısı çeken, aile sorunları yaşayan, geçim sıkıntısı çeken, agresif, içine kapanık bir genç rolüyle karşımızda. Selma Güneri de bambaşka bir rolle karşımızda. Bazen masum bazen ateşli bir kadın. Güzelliğini oyunculuğuyla birleştiriyor.

Film, Ferit’in Paris’ten İstanbul’a inişiyle başlıyor. Ferit’in babası, kaçakçılık yüzünden Paris’te hapis yatıyor. Babasının arkadaşı Selim, kaçakçılıkla uğraşır ve Ferit onun yanında çalışmaya başlar. Ferit, bir akşam Selim’in evine gitmek zorunda kalır ve evde eski sevgilisi Alev’e rastlar  ve Alev ile Selim’in evlendiğini öğrenir ve film bu aşk üçgeni arasında ilerler.

Filmin en başından sonuna kadar aksiyon hiç kesilmiyor. Zeki Ökten, melodramın içine aksiyonu, macerayı ve aşk hikayesini yerleştiriyor. Bu anlamda Türk Sineması için oldukça önemli bir film çünkü tam bir romantik aksiyon filmi olmuş. Yukarıda hikayesini anlattığım İlham İrem’in iki şarkısı ise filme değer katıyor. Filmin yıllar geçse bile izlenmesinin, her dönem Yeşilçamseverler tarafından sevilmesinin sebebi bu.

Gerek filmin konusu, gerek müzikleri, gerek oyunculuklarıyla her dönem unutulmaz bir film oldu. Dayak sahnesi ve diğer sahneleriyle de kült olan filmlerden birisi.

Filmden Detaylar:

  • Filmdeki başrol isimleri diğer Arzu Film yapımlarında olduğu gibi, Ertem Eğilmez’in oğlu Ferit ve kızının ismi Alev kullanılmıştır.
  • Zeki Ökten: Film, Tarık Akan ve Zeki Ökten’in de ilk filmleri olması açısından önemlidir. Bu ikili daha sonra kader birlikteliği yapıp ömür boyu çok yakın dost oldular ve Türk Sineması’na çok önemli filmler kazandırdılar. Bu filmden sonra Sevgili Dayım ve Türk Sinema tarihinin en önemli filmlerinden olan Sürü filmine imza attılar. Sürü filminden sonra Yılmaz Güney’in Düşman filminde çalışacaklardı fakat Tarık Akan askere gittiği için Aytaç Arman bu rolde oynadı. Tarık Akan askerden geldikten sonra ise Tarık Akan – Zeki Ökten birlikteliği Derman filmiyle devam etti. Daha sonra Pehlivan, Kan, Ses ve Gülüm filmleri geldi. 2009’da ise Zeki Ökten’i kaybettik.
  • Filmin görüntü yönetmeni ise Erdoğan Engin ve Çetin Tunca. 1974 İstanbul’unu bu ikilinin gözlerinden görüyoruz. Yine sosyolojik bir belge bırakıyorlar.
  • İstanbul’un gece hayatı, zamane gençliğini de izliyoruz.
  • Filmde o dönemin modasını da izliyoruz . O dönem gençliğinin tercihi olan parkalar, kot pantolonlar, uzun saçlar, İspanyol paça pantolonlar. 1974 modası. Tarık Akan, Deniz Gezmiş parkasıyla dikkati çekiyor.
  • Boşver Arkadaş’la ilgili merak edilen diğer bir konu da filmin neden sürekli Star TV’de gösterildiği ve neden restorasyonunun yapılmadığı. Bunun sebebi de Arzu Film’in 90’lar başında yaşadığı ekonomik kriz. Star1‘in ilk yılı. Cem Uzan, Arzu Film’in filmlerine göz koymuş, telif haklarını almayı gözüne kestirmişti. Arzu Film ise büyük bir kriz yaşıyordu. Arzu Film zor günler geçiriyordu. Ferit Eğilmez’in yaşadığı sağlık sorunları da üzerine gelmişti. Acil paraya ihtiyaç vardı. Star1, Tarık Akan’ın oynadığı Ah Nerede, Boşver Arkadaş, Delisin, Kanlı Deniz ve Nehir filmlerinin telif haklarını rekor bir ücretle Arzu Film’den satın alıyordu. Filmin yayın haklari Star Tv’de olduğu için film bugüne kadar restore ettirilemedi. Arzu Film ve Star Tv arasında süren bu dava yıllardır mahkemelerde devam ediyor.

Nerede Çekildi?

Filmin çekildiği mekanlar ise İstanbul ve Bursa. Film Yeşilköy Havaalanı ile başlıyor. Ferit ordan taksiyle Taksim’e geliyor. Gece hayatı sahnelerinin mekanı Beyoğlu. Ferit’in annesinin sahneleri, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde çekiliyor. Kayak sahneleri ise Uludağ’da çekiliyor.

Filmdeki Veli Dayı yani Kadir Savun’un repliğiyle bu yazıyı sonlandıralım o halde, bu replik de yazının mesajı olsun;

Sevgi dediğin şey hiç ayrılmakla biter mi?

Sinematik Yeşilçam için Yazan: Murat Hattatoğlu (2023)

  • YapımcıNahit Ataman
  • Yönetmen: Zeki Ökten
  • Senarist: Ergin Orbey
  • Tür: Melodram
  • Yıl: 1974
  • Renk: Renkli
  • Süre: 82 Dk
  • Arzu Film
  • Tarık Akan – Ferit
  • Selma Güneri – Alev
  • Reha Yurdakul – Selim
  • Metin Çekmez – Kamil
  • Hasan Ceylan – Davut
  • Hüseyin Kutman – Komiser
  • Kadir Savun – Veli Dayı

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir