Aşık ve Suskun : Orhan Gencebay – Şoför (1976)

Orhan Aksoy'un yönettiği Orhan Gencebay filmografisinin unutulmaz filmlerinden Şoför (1976) inceleme yazısı Musikişinas köşesinde bu hafta sizlerle

Hepinize selamlar kıymetli okurlarımız. Musikişinas köşemizin bu haftaki konuğu rol aldığı Şoför (1976) filmiyle Orhan Gencebay

Geçen yaz elime geçen sanatçımızla ve arabesk türüyle ilgili kitapları bir solukta okuduktan sonra, değerli editörümüz Utku Uluer ve sitemize yazılarıyla katkıda bulunan değerli yönetmen Levent Demirci ile zoom vasıtasıyla bir araya gelerek, Orhan Gencebay filmografisini genel hatlarıyla ele almıştık. Söyleşi, Sinematik Yeşilçam Youtube Kanalı‘nda yayında olacak mutlaka izlemenizi tavsiye ediyoruz. Yakında gelecekte pek çok güzel sürpriz için kanalımızı takip etmeyi unutmayın.

30’dan fazla filmde rol alan, müzikte ve sinemada altın günlerini 70’lerde yaşayan ölümsüz sanatçı Orhan Gencebay’ı Şoför (1976) filmiyle Sinematik Yeşilçam‘a konuk etmenin tam zamanı şimdi.

Filmin Konusu

Şoför filminden sahneler

Babaları öldükten sonra terziliğe başlayan Zehra (Hülya Koçyiğit) ve şoför ağabeyi Osman (Kazım Kartal)‘ın küçük kardeşleri Fatma (Birtane Güngör) mahalle kahvesinde çaycılık yapan geçmişi karanlık Mustafa (Suphi Tekniker) ile ailesinin karşı çıkmasına rağmen sevişmektedir. Osman son seyahatinden dönüşte, patronlarının kendisini uyuşturucu kuryesi olarak kullandıklarını anlayınca rest çeker ve işi bırakır. Fatma’nın Mustafa ile hala görüştüğünü öğrenince Mustafa’yı hırpalar. Osman bir gece patronun adamları tarafından sırtından bıçaklanır ve ihale Mustafa’ya kalır. Zehra, Osman’ı öldürtmeye yemin eder, kiralık katili bulmak için gerekirse kadınlığını kullanmaktan çekinmeyecektir

1964 model kırmızı Chevrolet İmpala‘yla şoförlük yapan siyah deri ceketli Haydar (Orhan Gencebay), bir gün taksisine binen Zehra’ya ilk görüşte vurulmuştur. Zehra’nın dansöz olduğunu öğrenince nutku tutulur. Tetikçi bulma umuduyla yakınlaştığı adamlar Zehra’ya musallat olunca, kızı kahramanca kurtarır. Silahlı ve korkusuzdur Orhan, Zehra’nın sevgisini kazanır hemen.

Delil yetersizliğinden hürriyetine kavuşan Mustafa sonunda Fatma’ya da kavuşur. Haydar ve Zehra’nın aşkları doludizgin sürmektedir. Evlilik teklifi alan Zehra’nın tek bir şartı vardır: Ağabeyinin katili olduğunu düşündüğü Mustafa’nın öldürülmesi. Kullanıldığını düşünen Haydar hayal kırıklığı yaşar fakat yine de boyun eğer bu korkunç plana. Şans bu ya katil ve maktül adayları asker arkadaşı çıkmıştır.

Zehra, ağabeyinin sözde intikamını almak için Mustafa’ya silah çeker fakat Mustafa bıçakla kendi kendini yaralar. Hastane yatağında Zehra’ya uzanan eller affetmiştir genç kadını. Zehra da utançla anlamıştır Mustafa’nın katil olmadığını. Haydar’ın kimseye zarar vermemesini ister fakat Haydar Zehra’nın ağabeyinin katillerini öldürmeye söz vermiştir bir kere. Osman’ın patronlarının gerçek katiller olduğunu sezen Haydar, peşine düşer karanlık işler çeviren bu adamların. Polisle iş birliği yapar, kendi bilek gücüyle ve silahıyla korkusuzca savaşır. Adalet tam zamanında yetişir ve katiller yakalanır. Görevini tamamladığını düşünen Haydar, kendi dünyasına dönmeye karar verir. Çünkü yapılan pazarlıktan dolayı hala kırgındır. Ayrı geçen mutsuz günlerden sonra Zehra, ilk karşılaştıkları yere gidip Haydar’ın Chevrolet’sine biner. İstikamet Fatma ve Mustafa’nın nişan törenidir. Gözünde yaşlarla birbirine kavuşan sevgililer son sürat uçup giderler mutluluğa…

Genel Bakış

Şoför filminden sahneler

Orhan Gencebay’ın sazını tımbırdatmaması, eline mikrofonu almaması, filmde şarkılar çalarken dahi dudağını oynatmayarak suskun kalması gibi ayrıntılarla Şoför filmi, çevirdiği önceki filmlerden ayrılır. Kahramanımıza duygulu, suskun ve efendi bir şoför rolü biçilmiş yönetmen Orhan Aksoy tarafından. Böylece setlerde tecrübe kazanan ve işini her daim ciddiye alan Gencebay’ın aktörlük yeteneğini gösterdiği bir alan açılmış. Suskunluk kara sevdaya tutulan Haydar’a oldukça yakışmış. Saz tutmayan eline aldığı silahıyla, sevgilisinin ağabeyinin katillerinin peşine düşerken gözü karadır kahramanımızın.

Orhan Aksoy-Hülya Koçyiğit-Gülşah Film bileşenlerinin 2. kez bir araya geldiği (İlk film; Bir Araya Gelemeyiz (1975)) filmde her şey tastamam yerli yerine oturmuş, klişelerden uzakta Gencebay filmografisinin en güzel filmlerinden birine imza atılmış. Tesadüflerin bir araya getirdiği aşıkları kader birbirlerinden ayıramamış. Haydar’ın affediciliği, inada karşı aşkın galip gelmesini sağlamış. Tüm çabaların karşılığını, ajitasyon ve klişeyi reddederek mutlu sona teslim etmiş Aksoy.

Dansöz Zehra rolüne hayat veren Hülya Koçyiğit’i de alışık olmadığımız bir şekilde görüyoruz filmde. Filmin gösteriminden hemen önce rolüyle ilgili bakalım neler söylemiş güzel aktris:

”Sanat uğruna yapmayacağım rol yoktur.. Bu filmde dansözlük yaparak ailesini geçindirmeye çalışan bir kadını canlandırıyorum. Rol icabı her akşam sahnede göbek atıyorum.. Dansözlük zor bir işmiş ama üç saat prova yaptıktan sonra alıştım. Oynadığım rolü sanatım için yaptım.. Bana rejisör dansözlükten daha da zor bir rol oynayacaksın deseydi sanat uğruna yine oynardım… (Sanat Uğruna Dansöz Oldu, Saklambaç Gazetesi – 22 Şubat 1977 Salı)

Filmde Kullanılan Müzikler

Şoför 45'lik plağı

Sahne çalışmaları yapmayarak tüm enerjisini plaklarına, film müziklerine kanalize eden sanatçının filmleri, müzikler özelinde her daim farklı versiyonlarla, gizli hazinelerle ve hayranları için sürprizlerle dolu oldu. Kimi şarkıları plak olmadan önce ilk kez filmlerde duyuldu. Filmlerle aynı dönemde piyasaya sürülen, filmden sahneleri kapağına taşıyan, filmde çalınan şarkıları ihtiva eden 45’likler her daim ilgi gördü ve filmlerin reklamını yaptı. Şoför’ün gösterime girdiği 1977 yılında çıkan plaklar da oldukça ses getirdi. Filmde kullanılan şarkıların plaklarının listesi şu şekildeydi :

  • Kader Diye Diye (45’lik) – Kervan Plakçılık 126 – 1977
  • Vaktinde Gel Sevgilim (LP) – Kervan Plakçılık 41 – 1979
  • Seni Buldum Ya (LP) – Kervan Plakçılık 24 – 1977
  • Sarhoşun Biri (45’lik) – Kervan Plakçılık 126 – 1977
  • Geri Dön (45’lik) – Kervan Plakçılık 137 – 1977
  • Ben Eski Halimle Daha Mesuttum (45lik) – İstanbul Plak 9180 – 1971

1971 yılında plağı çıkan Ben Eski Halimle Mesuttum şarkısı senaryoya uygun olduğu düşünülerek filmin son sahnelerinde kullanıldı.

Vaktinde Gel Sevgilim isimli nefis şarkı ilk kez bu filmle birlikte görücüye çıktı ve 1979 tarihli Yarabbim (LP – Kervan Plakçılık 41) de kapanış şarkısı olarak Orhancı’larla buluştu.

Sarhoşun Biri / Kader Diye Diye şarkıları 1977 yazında çıkan Sarhoşun Biri (LP – Kervan Plakçılık 24)’nde de yer aldı. Vaktinde Gel Sevgilim (Söz: Mehmet Erbulan) haricinde tüm eserlerin söz ve müzikleri Orhan Gencebay’a aittir.

Sarhoşun Biri plak reklamı

Vizyon Tarihi: 01 Mart 1977

Yapım Yılı: 1976 – Türkiye

Özellikler: 35 mm, Renkli

Tür: Dram

Süre:86 Dk.

Yönetmen: Orhan Aksoy

Oyuncular: Orhan Gencebay, Hülya Koçyiğit, Suphi Tekniker, Kazım Kartal, Birtane Güngör, Nezihe Gürer, Asuman Arsan, Hakkı Kıvanç, Yılmaz Gruda, Hikmet Taşdemir, Tevfik Şen, Renan Fosforoğlu, Mürvet İşsever, Erol Şen, Nuri Tuğ, Aydın Haberdar, Muzaffer Hiçdurmaz

Kamera: Çetin Tunca

Senaryo: Orhan Aksoy & Suphi Tekniker

Yapımcı: Selim Soydan (Gülşah Film)

Ses Mühendisi: Necip Sarıcıoğlu

Sinematik Yeşilçam için Hazırlayan: Sabahattin Bilgiç – Kasım 2020

One thought on “Aşık ve Suskun : Orhan Gencebay – Şoför (1976)

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir