Türker İnanoğlu’nun yönetmenliğini ve yapımcılığını üstlendiği, başrollerini Filiz Akın ve Kartal Tibet’in paylaştığı Fadime en sevdiğim filmlerden biridir. Daha önce Sefiller, Paşa Kızı, Benim de Kalbim Var, Aşka Tövbe, Hırsız Kız, Dağlar Kızı Reyhan, Cilveli Kız, İşpostacı Kız, Beyaz Güller, Ömrümce Unutamadım ve Zambaklar Açarken aynı filmlerde rol almışlardı.
Hemen hemen tüm filmlerinin yapımcılığını Erler Film üstlendi. Bunlardan biri Benim de Kalbim Var ile ilgili bir yazı sitemizde bulabilirsiniz. Film İran ile ortak yapım. O günlerde Türk ve Fars sinemaları arasında ortak bir şeydi. Bunun yanı sıra Filiz Akın, İşportacı Kız, Hırsız Kız, Güzel Şoför, İki Esir ve Saadet Şehri gibi birkaç ortak yapım filmde oynadı.
Bu filmin afişinde ve lobi kartlarında, filmin Türker İnanoğlu’nun bir “yan kuruluşu” olan Bozağıcı Film imzası altında çekildiğini fark ettim. Bu şirketin başında Mustafa Akçaoğlu vardı.
Konusu
Film, yetim Fadime (Filiz Akın) ve üç arkadaşı Ömer, Ali ve Veli’nin (Mansour Sepehrnia, Mohammad Motesvaselani, Garshasb Raufi) performansıyla başlar. Bazen sokak çalgıcıları gibi müzik çalarak para kazanıyorlar. Ancak, iş yeterli gelir getirmiyor, bu yüzden herkese borçlular. Ev sahibi bile onları kovdu ve evsiz kaldılar.
Filmde Fadime bir rüya görür, burada büyük bir padişah gibi yaşar ve bir şehzade görür. Tekne seyir halindedir ve zengin adam Erol (Kartal Tibet) onu kontrol etmektedir. Bu sırada ofisinde bir soygun meydana gelir.
Soyulan yer Erol’un iş yeridir ve bu soygunu arkadaşı olan Faruk (Cihangir Gaffari) organize etmiştir. Yoksulluktan kurtulan dört arkadaş, bir çanta dolusu para görmekten mutlu oldular. Artık kendi hayallerini yaşamaya karar verirler. Erol ile buluştuğu gece kulübünde kutlama yaparlar. Artık zengindir ve ondan uşak olarak çalışmasını ister ve Erol da kabul eder. Ancak Faruk ve uşakları onları bırakmaz. Soyguncular Ömer, Ali ve Veli’yi kaçırırlar ama paranın nerede olduğunu söylemezler. Fadime onları özgür kılar.
Bir olaydan sonra fabrika soymaktan yargılanan Faruk, her şeyi inkar ederek Fadime’yi suçlamaya çalışır. Erol’un uşak olmadığı, soyulan fabrikanın sahibi olduğu mahkeme salonunda ortaya çıkar. Bu sürpriz uzun sürmez, her şey birbirine bağlanır ve Fadime, Erol ve diğerleri için mutlu bir hayata başlar.
Oyuncular
Fadime, romantik komedi unsurlarıyla öne çıkıyor. Filmde aksiyon sahneleri de var, özellikle filmin sonundaki Kartal ve Cihangir arasındaki kavga sahnesi. Film, afişte Kartal Tibet öne geçmesine rağmen, Filiz Akın’ın ana kahraman olarak ön planda. Zengin bir prenses olan bir sokak müzisyeni oynuyor. İlk sahnelerde becerikli ve eğlenceli biri ama zengin olunca sakin ve sevimli biri oluyor. Bu filme ek olarak aynı numara ile Yakencisi Kız, Yakencisi Kızın Aşkı, Babasına Bak Oğlunu Al, Sabah Yıldızı, Hırsız Kız, Cilveli Kız, İşportacı Kız, Güzel Şoför ve Fadime Cambazhane Güllü filmlerinde tekrar etmiştir.
Kartal Tibet’in canlandırdığı Erol, kendisine aşık olan karakterin yanında. Hatta birkaç sahnede kafası karışmış ve zavallı bir adama dönüşebiliyor. Bu filmde Filiz ve Kartal’le birlikte Cihangir Gaffari’nin özel bir yeri var. Onun karakteri Faruk gönüşte ciddi, yakışıklı ve duyarlı. Filmde neredeyse baş yıldız gibi diyebiliriz. Toron Karacaoğlu’nun sesi de bu rol için mükemmel uyumlu. Fadime, Cihangir’in kötü adam olarak oynadığı birkaç Türk filminden biridir.
Fadime’nin arkadaşları Ömer, Ali ve Veli’yi İranlı ünlü oyuncular Mansour Sepehrnia, Mohammad Motesvaselani ve Garshab Raufi canlandırıyor. Bu arada başka bir İranlı aktör Hümayun Tebrizyan’dan mizah anlamında biraz farklılar. Mansour Sepehrnia’nın anılarına göre, o dönemde Türkiye’nin yoksul olduğunu, hatta İran’daki bazı yoksulların kıyafetlerini alacak kadar yoksul olduğunu söyledi. Bu karakterler aynı yıl vizyona giren, yönetmenliğini Kemal Kan’ın, yapımcılığını Topkapı Film’in üstlendiği bir başka ortak yapım olan Ölüm Fermanı’nda rol aldı.
Üç karakterin aşıklarını canlandıran Gülgün Erdem, Sevgi Can ve Yaprak (Tülin Kazan), avantur filmlerinde rol almaya devam etti. Hostes rolünü oynayan Mualla Sürer, bu filmde küçük bir görüntüye sahipti.
Müzik detayları
Bu filmin müziklerini Metin Bükey yapmıştır. Başlık şarkısını dönemin ünlü şarkıcısı Belkıs Özener seslendirdi. Bazı filmlerde Belkıs Özener, sesini Türkan Şoray’ın yanı sıra başka oyunculara da ödünç verdi. Sözleri yusuf nalkesen yazmıştır.
Sanırdım ki meyhane bana derler şen Fadime (x2)
İçim kan ağlasa bile el eyleyeyim neşeyle (x2) Fıkır fıkırdır canım fıkır fıkır her yanım
şıkır şıkır oynarım heyyy şıkır şıkır oynarım heyy (x2)
Kemal Sunal’ın Salak Milyoner, Koyden İndime Şehire ve Şaşkın Damat gibi diğer filmlerinde de enstrümantal tema kullanılmıştır. Bu filmde yabancı melodileri de duyabilirsiniz. Soyguncuların Erol’un kasasını çaldığı sahnede ve Erol’un Farouk’un aniden eve girdiği şüphesiyle telefona çağrıldığı sahnede «Shifting Gears» melodisi iki kez çalar. Ömer, Ali ve Veli’nin soyguncuların fark etmemesi için kılık değiştirdiği sahnede Avenue Ses Francais (Azzeynou Ezzeynou) şarkısı çalar. Faruk’un kahraman Ömer, Ali ve Veli’ye para konusunda işkence ettiği sahnede «Battle at Piz Gloria» kompozisyonu oynuyor ve James Bond filmlerinin atmosferini anımsatıyor. İki sahnede besteci Claude Bolling’in Borsalino filminden iki beste (Ana Tema ve La Reussite) (Ana karakterlerin peşindeki hırsızlar ve Ömer’in işkencesi sahnesinde), ve Erol ile Faruk’un konuşma sahnesinde bir başka melodi duyulur.
Ömer, Ali ve Veli’nin soyguncularla çıktığı gece kulübü sahnesinde Santana’nın «Jingo» şarkısı çalınır. Faruk’un Fadime’nin odasına girdiği sahnede Andre Previn’in Dead Ringer filminin teması oynanır. Erol ve Farouk’un dövüş sahnesinde Shag Bag, Hounds & Harvey sesleri. Ömer, Ali, Veli ve soyguncuların tango yaptığı sahnede ünlü bir tango şarkısı olan «La Cumparsita» seslendirilir. Ayrıca bazı sahnelerde Jimmy Smith’in bazı bestelerini duyabilirsiniz. Ana karakterlerin kutlama yapmak için gece kulübüne gittiği sahnede İranlı şarkıcı Vigen’in Chera Nemiraghsi şarkısının cover versiyonu olan Yapma Bu şarkısını duyuyoruz.
Fadime, Türkiye’de ayrı bir film olarak yayınlandı. İran’da «In gorooh-e zebel» olarak yayınlandı ve komedi üçlüsüne (Mansour, Mohammad ve Garshasb) odaklandı ve kötü adam tabi ki Cihangir Gaffari tarafından oynandı. Filmin İran versiyonunda Fadime’nin hikayesi ikinci planda kalıyor. Ancak, her iki versiyonda da kötü adam aynı. Filiz Akın, Kartal Tibet ve Cihangir Gaffari daha sonra aynı yıl vizyona giren bir diğer ortak yapım olan İşportacı Kız’da birlikte rol aldı. Ertesi yıl Fadime Cambazhane Gülü adlı aynı karakterle ancak başka bir oyuncu kadrosuyla devam filmi yayınlanıyor. Her iki filmin de yönetmenliğini Türker İnanoğlu üstleniyor.
İranlı meslektaşım Ali Rajabifar’a çekimler hakkında bilgi edinmeme yardım ettiği için teşekkür ederim. Ayrıca bu filmde kullanılan müzikler için Muharrem Türel’e teşekkür ederim.
Fadime (1970)
Yönetmen : Türker İnanoğlu
Senarist : Fuat Özlüer
Eser : Erdoğan Tünaş
Görüntü Yönetmeni: Çetin Gürtöp
Tür : Komedi, Romantik, Macera
Yapım Yılı : 1970
Özellikle: Renkli
Süre : 85 dk.
Ülkü: Türkiye, İran
Dil: Türkçe
Vizyon Tarihi: 1970
Yazının ilk olarak yayınlanan 2 Mart 2021 tarihli İngilizce versiyonu için: https://sinematikyesilcam.com/2021/03/kartal-tibet-and-filiz-akin-fadime-1970/
Sinematik için Yazan: Anna Järvinen
Redaksiyon: Utku Uluer
Önemli not: Yazarımızın anadili Türkçe değil. Anlatım tarzınına çok dokunmadan bu filmi bir yabancının gözünden aktarmasına çalıştım ve yazıdaki sadece bazı anlatım bozukluklarını düzelttim. Kısa zamanda Türkçesini ilerleten Anna’yı tebrik ederim. Yazıyı okurken bunu göz önünde bulundurmanızı öneririm.
