Merhaba sevgili Sinematik Yeşilçam okurları. Burada sizlerle aynı platformda olmanın mutluluğu içindeyim. Rusça makalelerin çevirilerimin yanı sıra Emel Sayın‘ın Acı Hatıralar filmiyle ilk Türkçe yazımı yazmaya karar verdim.
Emel Sayın, sadece müzikte değil sinemada da başarı elde eden birkaç kadın şarkıcıdan biridir. Yönetmenliğini Yılmaz Atadeniz‘in yaptığı, yapımcılığını Turgut Demirağ‘ın üstlendiği Şampiyon (1970) filminde oyuncu olarak dikkatleri çekti. 1971’den 1976’ya kadar rol aldığı filmlerle ticari başarı elde etti. Bunlardan bazıları (Feryat, Yalancı Yarim ve Mavi Boncuk) halen ulusal televizyonda gösterilmektedir. Sitemizde ise daha önce Süreyya (1972) filmine yer vermiştik.
Emel Sayın, sadece Türkiye’de değil Orta Doğu’da da popülerdi. Eyvah ve Makber filmleri de Ortadoğu Arapça versiyonlarıyla gösterildi. Ancak her iki filmin de orijinal Türkçe kopyaları kaybolmuştu. Bu filmler orijinal sürümden yıllar sonra Türkçe olarak yeniden seslendirildi. Emel Sayın, İran’da ünlü olan sayılı Türk kadın şarkıcılardan biriydi. İranlıların çoğu hala bu ülkeye yaptığı ziyaretini hatırlıyor.
Ünlü besteci Anoushiravan Rohani‘nin yazdığı Gol-e-Sang şarkısının yeniden yorumuyla Emel Sayın, İran’da popüler olmuştu. Rohani, Farsça birçok şarkı yazmıştı, bunlardan biri de Soltane Ghalbha‘ydı. Şarkının Türkçe versiyonunu Unutulmayan Şarkı ismiyle Yuvasız Kuşlar ve Yarım Kalan Saadet gibi birkaç filmde de duymuştuk. İran’da dergilerin kapaklarını süslemeye başlayan Emel Sayın’ın popülaritesi her geçen gün artıyordu. Altın rengi saçlarıyla ve ayrıksı güzelliğiyle fark edilirken, hem dinleyicilerin hem de müzik çevrelerinin ilgi odağı haline gelmişti.
1976 yılında Van’ın Çaldıran ilçesinde şiddetli bir deprem olmuştu. Emel Sayın, İran’da verdiği bir konserin gelirlerini deprem mağdurlarına bağışlayarak onlara yardım etmişti. 1977’de tek Farsça albümü «Emel Sayın» piyasaya sürülmüştü. Albüm Farsça ve Türkçe şarkılardan oluşuyor. Şarkılardan bazıları Chila Bom Bom (Çili Bom Bom) ve Ayerlig (Ayrılıq) gibi dönemin ünlü şarkılarının Farsça yorumlarından oluşuyordu.
Bu uzunçaların şarkı listesi şu şekildeydi :
- Barun (Farsça)
- Sakine D. Gezi (Farsça)
- Chila Bol Bol (Farsça)
- Aynalar (Türkçe)
- At Ghadahi Alendan (At Kadehi Elinden, Türkçe)
- Kırk Illi Dost Gibi (Kırk Yıllık Dost Gibi, Türkçe)
- Yaram Ku (Farsça)
- Ayerlig (Farsça)
- Kemangı (Kemancı) (Farsça)
- Dali Gibi Sevdum (Deli Gibi Sevdim, Türkçe)
Acı Hatıralar (1977)
Şimdi de İran’la ortak yapım olan Acı Hatıralar filmiyle ilgili ayrıntılara gelelim. Türkçe versiyonun yönetmenliğini Atıf Yılmaz, İran versiyonun yönetmenliği filmde başrol oynayan ünlü oyuncu Iraj Ghaderi‘nin sorumluluğundaydı.
Emel (Emel Sayın) gazino sahnesinde koro vokalisti olarak çalışmaktadır. Çile Bülbülüm‘de yaptığı solo performansla ziyaretçilerden Kemal’in (Iraj Ghaderi) ilgisini çekmiştir. Kemal, genç şarkıcıya teşekkür etmek ve tanışmak için soyunma odasına gitmeye karar verir. Emel, Kemal’in teklifiyle artık assolistliğe terfi etmiştir. Kemal, ertesi gün menajeri Osman (Sadri Alışık) ile görüşerek assolistin ilk solo konserini düzenler. Gösterdiği performansla hem izleyenlerin hem de Kemal’in gönlünü çalmıştır çiçeği burnunda assolist. İkili bir an önce evlenmeye karar vermiştir. Kemal, Emel’e henüz itiraf edemese de bir kaçakçıydı.
Acı Hatıralar eş zamanlı olarak Türkçe ve Farsça çekildi. Film İstanbul’da ve kısmen Tahran’da çekildi. Bu sahneler bize İran’daki son devrim öncesi günleri gösteriyor. Gazino sahnesi, meşhur Lalehzar caddesindeki meşhur gece kulübünde çekildi. Devrimden sonra gece kulübü yerli yerinde dursa da İran’daki tüm konser salonları ve kabareler gibi orası da kapatılmıştı. Acı Hatıralar, 1979 Devrimi’nden önce çekilen İran’la son ortak yapım filmiydi.
Osman (Sadri Alışık)
Bu film sadece Yeşilçam tarzında değil, aynı zamanda o zamanki İran sinema türü olan Filmfarsi türüne de eklemlenmişti. Film, İran’da Sarsapardeh ismiyle yayınlandı ve hem Emel Sayın hem de Iraj Ghaderi’ye odaklandı. Kemal’in çocukluk anılarını anlattığı sahne siyah beyaz gösterildi. Filmin bazı sahnelerinde aksiyon türünün unsurları da vardı. Emel, film gösteriminin ardından aynı yıl İran’da birkaç konser verdi. 1980 yılında Cüneyt Arkın‘ın yönettiği Rüzgar filmiyle sinemaya döndü. Bu filmdeki performansı önceki filmlerinden daha dramatik. Karakter profili olarak da Makber, Feryat ve Hasret filmlerindeki karakterlerine benziyordu.
Film, Iraj Ghaderi’nin (İreç Kaderi) kariyerindeki ikinci Türk filmi oldu. Aktör, öncesinde bir başka ortak yapım olan Hırsız Kız (1968) filminde rol almıştı. Saadettin Erbil‘in sesi rolüne hacim katıyor. O dönemin sevilen oyuncularından Ünsal Emre, bu kez kötü adam rolündeydi. O yıllarda komedi filmlerinde görmeye alıştığımız Sadri Alışık‘ın bu dramatik filmdeki ciddi rolü 1970’ler kariyerindeki ender anlardandı. Bu filmden sonra 1986 yılına kadar televizyonda rol almak üzere sinemadan ayrılmıştı. Neriman Köksal‘ın ismi afişte ve jenerikte yer almasına rağmen, kendisi filmin sadece en başında görünüyor.
Filmde çalan şarkıların listesini de verelim.
- Çile Bülbülüm Çile
- Yine Gönlüm Seninle
- Gideceğin Yere Beni de Götür (45’lik) – Burç Plakçılık – 1976
- Ya Zaire Ashegham Bash (Farsça)
- Harf (Farsça)
- Kemancı
- Bitsin Bu Acı Günler
- Acı Hatıralar (45’lik) – Burç Plakçılık – 1977
Emel’in ilk başarısını kutladığı restoran sahnesinde Boney M‘in Daddy Cool şarkısı çalıyor. Filmde söylenen iki Farsça şarkı (Ya Zaire Ashegham Bash ve Harf) film için özel olarak yazılmıştı.
Bir yıl önce yayımlanan Emel Sayın 76′ albümünde yer alan iki şarkı (Gideceğin Yere Beni de Götür ve Kemancı) filmde kullanıldı.
Filmin sonunda yer alan filme ismini veren şarkı Acı Hatıralar film için özel olarak yazılmıştı. Şarkının müziğini, 1980’lerde ve 1990’larda daha sonra Fantezi türünün ünlü şarkıcılarından biri olacak Coşkun Sabah yazmıştı. Sözler ise filmde rol alan Sadri Alışık’ın elinden çıkmıştı. 45’lik plak (Acı Hatıralar / Aşk Duası) Burç Plakçılık (7018) tarafından 1978 yılının ilk aylarında piyasaya sürülmüştü.
Film müzikleri hakkında bilgi aldığım arkadaşım Sabahattin Bilgiç‘e teşekkür ederim. İranlı meslektaşlarım Ali Rajabifar ve Emir İzzetoğlu‘na da Emel Sayın’ın İran’daki popülaritesi ve İran Sineması’yla ilgili yardımlarından dolayı teşekkür ederim.
Acı Hatıralar (1977)
Yapımcı : Türker İnanoğlu
Yönetmen : Atıf Yılmaz Batıbeki
Senarist : Fuat Özlüer
Tür : Melodram
Yapım Yılı : 1977
Özellikler : 35 mm, Renkli
Süre : 92 dk.
Ülke : Türkiye – İran
Dil : Türkçe
Vizyon Tarihi : Şubat 1977
Umarım yazım hoşunuza gitmiştir. Filmi henüz izlemediyseniz tadını çıkarın derim. Mutlu Bayramlar !
Yazan : Anna Järvinen – Emel Sayın’ın İran Macerası ve Acı Hatıralar (1977)