Erşan Kuneri S01B03 – Kooperatif Kemal

3. bölüm yine bir önceki bölüme gönderme yaparak açılıyor. Gece kulübünden çıkan aşırı sarhoş kahramanlarımızı görüyoruz. İlk yazılarımızda Erşan Kuneri‘nin kendine ait bir evreni olduğunu kabul ettik. Öte yandan Yeşilçam’a selam duruşu yapan bir yapım olduğu da pek çok yazar tarafından ifade edildi.

Açıkçası benim için işi zorlaştıran durum da bu oldu. Bir tarafta kendi içinde işleyen bir evren yaratan, insanları güldürmeyi iyi vakit geçirtme iddiası ile planlamış, özellikle de görsel olarak özenilmiş bir yapım var karşımızda. Diğer taraftan Yeşilçam’a sahip çıktığı söylenen bir Cem Yılmaz ve bir dönem dizisi söylemi de var karşımızda… Özellikle konu sinema ve Yeşilçam olduğu zaman, bazı noktaları görmezden gelemiyorum.

1981 yılında olduklarını varsayıyoruz. O zaman sinemamızdan herhangi bir korku film örneği yok. Çığlık (1949) filmi, Metin Erksan’ın Şeytan‘ını (1974) ve Sevimli Frankenştayn‘ı bir kenara koyarsak 90’lı yıllara kadar korku filminden bahsetmemiz mümkün değil. Erşan Kuneri‘nin dönem dizisi olduğunu varsayarsak, tarihler ve içerik uyuşmazlığı ortaya çıkıyor. 1980’lerin başında öyle bir korku filmi yapılmış olsaydı keşke… Ama yok ve bence en azından dönem dizisi dememek daha doğru. O yüzden bu yazımla birlikte Erşan Kuneri‘yi bir dönem dizisi olarak ele almamak gerektiğini savunuyorum öte yandan dönem dizisi ise Cem Yılmaz‘ı savunamam. Yine de Cem Yılmaz‘ın 80’lere ince göndermeler yaptığını da kabul edelim.

3. bölümde yine yeni filme giden olaylar anlatılıyor. Erşan Kuneri, bu sefer karşımıza dansçı bir “Arif” gibi çıkıyor. Yeni filmin dans filmi olması gerektiğini, popüler kültürün bunu gerektirdiğini savunuyor. Aerobik sahneleri görüyoruz ama diyaloglar ve yaklaşımı biraz fazla 2000’ler bence. Erşan Kuneri, gerçekten de popüler kültürü iyi takip eden bir karakter.

Ancak toplumsal bir film yapılması gerektiğini savunan İbrahim Tumtum ve Altın Oran, kendi başlarına hareket etmeye karar veriyorlar; hem de Erşan Kuneri‘yi ikna etmeye çalışıp başarısız olarak. İki kafadar halkı tanımaya çalışırken çay ve simit kriziyle karşılaşıyor. Burada Cüneyt Arkın‘ın başrolünü oynadığı 1981 yılı yapımı Öğretmen Kemal filmine bazı göndermeler duyuyoruz, o konuya aşağıda değineceğim. Yanına Alev’i ve Seyyal almış alan 2 kafadar ise filmi yüzlerine gözleri bulaştırıyorlar. Burada ’80 darbesine rağmen solculuktan taviz vermemişlik hicvedilmiş biraz.

Burada birkaç diyalog oldukça ilginç çünkü Erşan Kuneri karakterini daha yakından tanıyoruz. Cem Yılmaz‘ın karaktere derinlik kattığı sahneler; Merve Dizdar yani Feride ile yakınlaştığı sahneler. Aslında farklı bir sinema için Yeşilçam’a katıldığını görüyoruz ancak sistemin onu dışladığını da görüyoruz. Bu noktada benim ilk aklıma gelen isim, Çetin İnanç oldu. Çünkü onun da bir filmi sansüre takılıp yok edildiği için farklı bir sinemaya kaymış ve jet rejisör lakabı almıştı. Burada Cem Yılmaz‘ın göndermelerini takdir ettim. Ayrıca Erşan Kuneri karakterini de bu bölümde biraz toparlıyor. Feleğin çemberinden geçmiş bir karakter ve hayata tutunmasını biliyor. Ve o da bir toplukcu film yazıyor.

Cem Yılmaz‘ın, yarattığı karakter ile kendisini zaman zaman senaryo içerisinde özdeşleştirdiğini düşünüyorum. Biz her seferinde Cem Yılmaz‘ın bizi güldürmesini bekliyoruz ve farklı anlamalar yüklüyoruz. Biraz da şakaya vurarak bu durumdan hoşnut olmadığını bence yapımlarında anlatmaya çalışmış. Ancak Cem Yılmaz bunu yaparken biraz da geçiştiriyor, ara ara mesajlar vererek gerçekleştiriyor.

İşte bu yüzden keşke Erşan Kuneri bir anda değil de her hafta bir bölüm şeklinde yayınlansaydı ve izleyiciye daha farklı şekilde yaklaşılsaydı, daha başarılı olurdu diye düşündüm. Ben 3 günde bir birer bölüm izledim ancak pek çok kişi, ilk 2-3 bölümü izleyip diziyi bırakmış. 3. bölüm bence ilk 2 bölümdeki sıkışıklığı bir nebze aşabilen bir bölüm. Zaten burada kadrosunu toparlıyor ve sürprizlerle dolu Kooperatif Kemal filmine geçiyoruz.

Kooperatif Kemal (1981)

Kooperatif Kemal afiş

Yönetmen: Erşan Kuneri

Senaryo: Erşan Kuneri

Kuneri Film 1981

Oyuncular:

Seyyal Par

Muammer Rado, Feride Orhun

Alev Alev, Erşan Kuneri,

Altın Oran, Ayhun Uşuk,

İbrahim Tumtum

Kooperatif Kemal bölümü, beni eğlendiren öte yandan arada bırakan bir bölüm oldu.

Mesela Zafer Algöz‘ün Fehim ağa tiplemesi,ağanın oğlu, Öğretmen Kemal‘in minibüsten inişi, köylülerle arasında geçen diyaloglar, Altın Oran‘ın kadını canlandırması, sivil polis, köy kahvesindeki espriler, gerçekten çok neşeli idi. Ablalar ile ters köşe de…

Köyün delisinin her an her yerden çıkması absürt komedi açısından çok başarılıydı. Ne olursa olsun idealizminden ödün ver(e)meyen öğretmen tiplemesi de komikti. Hele annenin saptamaları, gerçekten beni güldürdü.

Çağlar Çorumlu‘nun kadın performansına ayrıca bir sayfa açmak gerekiyor. İçine adeta Erşan Kuneri kaçmışçasına bir performans…

Espri yönünden oldukça fazla ters köşe yapabilen bir bölümdü. Her ne kadar esprilerin çoğu 2000’lerden olsa da yukarıda yazdığım gibi bir dönem dizisi olarak ele almamak en doğrusu.

Madalyonun bir de diğer tarafı var…

Kooperatif Kemal‘in ağırlıklı olarak tiye aldığı film Öğretmen Kemal filmi 1981 yılı yapımı, yönetmenliğini Remzi Jöntürk‘ün yaptığı, senaryosunu Mehmet Aydın‘ın yazdığı, 1981 yılında Atatürk’ün doğumunun 100. yılı üzerine çekilmiş bir film. Bu filmle dalga geçilmesi veya filmdeki ögelerin tiye alınması pek çok insana veya filmi izlemiş olanlara itici gelebilir. Sonuçta oradaki öğretmen tiplemesi, Atatürk devrimleriyle ilişkili idi.

Bu yönden baktığımızda eğer Yeşilçam’a bir gönderme var ise merkeze alınan film, yanlış bir seçim olmuş. Pek çok kişi için antipatik olabilir ve yapılan kara mizahı anlamakta zorluk çekebilirler. Açıkçası “Tiye alınmalı mıydı?” soru işareti de mevcut.

Bazı sınırları koymak, oto sansüre girmemek de gerekiyor öte yandan. Öğretmen Kemal gibi bir filmin merkezde olması, temsil ettiği nedeniyle soru işaretlerini de yanında getiriyor.

Genellikle Cem Yılmaz‘ın siyasi veya politik konulara girmediği söylenir, ben buna katılmam. Ortaya koyduğu eleştirel yaklaşımın ve mizahın zaten kendisi politik bir duruş içeriyor zaman zaman. Bu bölüm de bu açıdan baktığımızda bazı noktaları yüzeysel olmakla birlikte, 80 darbesi sonrası değişmeyen bir yaklaşım hicvedilmiş ve toplumsalcılık eleştirilmiş. Kendi evreni içerisinde , eli ayağı düzgün bir bölüm olduğunu düşünüyorum.

Eğer kara mizah seviyorsanız ve birkaç noktada karşınıza çıkacak gereksiz küfürleri (küfür yerinde güzel) görmezden gelirseniz, başarılı bir bölüm.

  • Dekor ve Prodüksiyon: 8/10
  • Senaryo: 6/10
  • Fikir: 7/10
  • Bölüm puanım 7 /10
Erşan Kuneri dizisinin 3. bölümü olan Kooperatif Kemal ve Nazlı
Ödüllük bir performans…

Önceki yazı:

One thought on “Erşan Kuneri S01B03 – Kooperatif Kemal

  1. Benimde dizide en beğendiğim bölüm buydu serinin diğer bölüm yazılarını merakla bekliyorum yazı için utku uluer abiye teşekkürler.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir